Reklama
Rozwiń

Ten polski start-up chce odmienić przemysł. Dlaczego uczelniane firmy mają pod górkę

Uczelniane start-upy to wciąż rzadki widok nad Wisłą. Liczba tzw. spin-offów nie rośnie – a szkoda, bo w szkołach wyższych jest sporo projektów wartych komercjalizacji.

Publikacja: 12.07.2023 03:00

Fabryki farmaceutyczne podczas produkcji niszczą co dziesiątą tabletkę. Rozwiązanie polskiego start-

Fabryki farmaceutyczne podczas produkcji niszczą co dziesiątą tabletkę. Rozwiązanie polskiego start-upu zminimalizuje straty

Foto: Adobe Stock

Polski start-up KSM Vision stworzył nowatorską technologię kontroli jakości dla przemysłu farmaceutycznego. Jak dowiedziała się „Rzeczpospolita”, projekt, który pozwala – przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji – skanować 180 tys. tabletek na godzinę i wykrywać niedoskonałości wielkości główki od szpilki, pozyskał właśnie od inwestorów 8,5 mln zł.

AI uczy się w pięć minut

Firma z Warszawy swoje narzędzie oferuje już również w przemyśle drzewnym, kosmetycznym i spożywczym. Ma ono minimalizować ilość odpadów (np. fabryki farmaceutyczne niszczą co dziesiątą tabletkę). W start-upie tłumaczą, że wczesne wykrycie wady pozwala producentowi uniknąć odrzucenia partii i utraty pieniędzy, a klientów chroni przed wadliwymi produktami. Jak zaznacza dr Krzysztof Malowany, prezes KSM Vision, rozwiązanie spółki może integrować technologię AI z dowolnymi liniami produkcyjnymi i maszynami, a systemowi zajmuje pięć minut „nauczenie się” nowego produktu. – Rozwiązaniom bez wbudowanej sieci neuronowej zajmuje to znacznie więcej czasu – dodaje.

– Inwestycja w KSM Vision to strategiczny krok w kierunku wykorzystania głębokiej technologii do zrównoważonej transformacji przemysłowej – podkreśla Jacek Błoński, partner zarządzający Aper Ventures, funduszu, który właśnie zainwestował w to nowatorskie przedsięwzięcie.

Czytaj więcej

Polak stworzył finansowego giganta. Jego Klarna ma teraz problem

Ale wart odnotowania jest także inny fakt – KSM Vision wywodzi się z Politechniki Warszawskiej. To w murach Instytutu Mikromechaniki i Fotoniki tej uczelni narodził się cały biznesowy koncept. Doktoranci i studenci, uzbrojeni w wiedzę o mierzeniu kształtu, przemieszczeń i deformacji w dużych instalacjach przemysłowych, zaczynali tworzyć rozwiązania, które te skomplikowane procesy uproszczą. Stery przedsięwzięcia objął Krzysztof Malowany, który łączył doktorat o budowie i eksploatacji maszyn z aktywnym udziałem w projektach komercyjnych B+R. U jego boku stanął dr Marcin Malesa (odpowiada za technologię w start-upie) – i to jego umiejętności stały się podstawą dla szybko uczącego się algorytmu.

Ale stworzona przez inżynierów z PW spółka nie jest jedyną tego typu. Tzw. spin-offy, a więc start-upy powstające na bazie know-how uczelni, a często przy jej finansowaniu, to na świecie kolebki wielu innowacyjnych technologii. W naszym kraju komercjalizacja naukowych osiągnięć uniwersytetów i politechnik nie jest jednak powszechną praktyką.

Przebić uczelniany mur

– Polskie laboratoria akademickie to ogromny, ale niestety w większości niewykorzystany potencjał – przyznaje Jakub Sitarz, prezes funduszu Unfold.vc. Wyjaśnia, że powodem jest m.in. kultura organizacyjna naszych uczelni, ale i mentalność naukowców, którzy często nie są przekonani do komercjalizacji swojej pracy.

– Dodatkowo przejście drogi od badacza do przedsiębiorcy nie jest w Polsce łatwym procesem. Wiele ambitnych projektów, nawet po opatentowaniu, nie wychodzi poza uczelniane mury, choć zdarzają się pozytywne historie i wierzę, że będzie ich coraz więcej – komentuje Sitarz. – Z drugiej strony środowisko biznesowe jest niecierpliwe i oczekuje szybkich zwrotów z inwestycji. Musimy być odważniejsi w realizacji innowacyjnych projektów od A do Z, a wysiłki kierować w stronę rozwoju konkurencyjności technologicznej, nie tylko opierać się na przewagach wynikających z niskich kosztów pracy – kontynuuje.

Ewelina Pawlus-Czerniejewska, prezes Green Zebras, jest jednak optymistką i wskazuje pozytywne przykłady z rodzimego podwórka, jak choćby np. Saule Technologies czy Pure Biologics, kiedy to naukowcom udało się założyć i z sukcesem prowadzić start-up. – Te historie sprawiają, że także kolejni badacze widzą dla siebie taką perspektywę – mówi. Zastrzega przy tym, że nie mogą oni tylko zapominać, że naukowiec start-upowiec powinien mieć czas i przestrzeń nie tylko na rozwój spółki, ale przede wszystkim na dalszy rozwój badań.

– Idealne połączenie to zapewnienie finansowania w takim wymiarze, gdzie poza kosztami rozwoju innowacji jest jeszcze zapas na zatrudnienie zespołu operacyjnego, by ten zdjął z badaczy dodatkowe obciążenia związane z prowadzeniem biznesu – przekonuje nasza rozmówczyni.

Problem praw do IP

Udział uczelni w tworzeniu innowacyjnych biznesów nad Wisłą jest znikomy. Z danych fundacji Startup Poland wynika, iż np. tylko 3 proc. młodych firm technologicznych wywodzi się z przyuczelnianych inkubatorów. To wyzwanie, bo – jak zauważa Artur Banach, partner w Movens Capital – spin-offy to ważny czynnik innowacyjności i rozwoju gospodarczego.

– Polska boryka się z problemami praw do IP (własności intelektualnej – red.) dla takich firm. Przykłady sukcesu, jak TUM (Monachijski Uniwersytet Techniczny) i Cambridge, pokazują, jak uczelnie mogą wspierać studentów w zakładaniu start-upów i przekazywaniu im praw do IP. Konieczne jest zwiększenie świadomości i stworzenie mechanizmów umożliwiających studentom uzyskanie praw do IP – tłumaczy partner Movens Capital.

Jego zdaniem wzrost inwestycji w spin-offy może przynieść korzyści dla gospodarki i środowiska start-upowego. – Polska powinna się skupić na rozwiązaniu problemów z IP i tworzeniu sprzyjającego ekosystemu, aby wykorzystać ten potencjał – podkreśla.

Biznes Ludzie Startupy
Ten polski 18-latek stworzył system AI dla firm zbrojeniowych w USA
Biznes Ludzie Startupy
Polskie algorytmy wykryją choroby. Medyczny start-up podbija świat
Biznes Ludzie Startupy
Polska firma wprowadza nowatorski benefit dla pracowników. Specjalne karty
Biznes Ludzie Startupy
Polski latający skuter zamierza podbić świat. Ma być „dla każdego"
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego
Biznes Ludzie Startupy
Polska akwizycja w Finlandii. Start-up z miliarderem na pokładzie zaczyna ekspansję
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku