Prof. Katsuhiko Hayashi z Uniwersytetu w Osace od lat pracuje nad opracowaniem metod leczenia bezpłodności i jest światowym ekspertem w tej dziedzinie. Na wielkiej konferencji genetycznej w Crick Institute w Londynie opisał przełomowe wyniki swoich badań na myszach. Eksperyment polegał na pobraniu komórki skóry od samca myszy, a następnie przekształceniu jej w komórkę macierzystą - taką, która może przekształcić się w inne typy komórek. Komórki są męskie i dlatego mają chromosomy XY. Następnie zespół prof. Katsuhiko usuwał chromosom Y, duplikował chromosom X, a następnie sklejał dwa chromosomy X. Pozwalało to zaprogramować komórkę macierzystą, aby stała się jajem.
Technologia ta może być wykorzystana w przyszłości do pomocy niepłodnym parom. Podkreślił jednak, że prace są na bardzo wczesnym etapie, jaja myszy są „niskiej jakości”, a technologia na tym etapie nie może być bezpiecznie stosowana na ludziach.
Prof. Hayashi powiedział BBC, że obecne problemy mogą zostać przezwyciężone w ciągu dziesięciu lat i chciałby, aby jego odkrycie było wykorzystane do leczenia bezpłodności zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet oraz par tej samej płci, pod warunkiem, że okaże się bezpieczne. - Jeśli ludzie tego chcą i jeśli społeczeństwo zaakceptuje taką technologię, to tak, jestem za – powiedział.
Czytaj więcej
Wszystkie organizmy na Ziemi reprodukują się, dlaczego więc roboty miałyby tego nie robić? W ciągu ostatnich lat gałąź nauki o nazwie robotyki ewolucyjnej prężnie się rozwija.
- Nawet u myszy występuje wiele problemów z jakością jaja, zanim więc będziemy mogli myśleć o tym jako o leczeniu bezpłodności, musimy przezwyciężyć te problemy, co może zająć dużo czasu - zastrzegł. - Technicznie jest to możliwe. Nie jestem pewien, czy na tym etapie jest to bezpieczne i akceptowalne dla społeczeństwa – dodał.
Odkrycie wzbudziło wielką dyskusję wśród naukowców. Prof. Amander Clark z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, zajmujący się komórkami macierzystymi, powiedział BBC, że społeczność LBGTQ + powinna mieć coś do powiedzenia „w sprawie wykorzystania technologii do reprodukcji”.
- Społeczność LGBTQ + ma wyjątkowe potrzeby, jeśli chodzi o posiadanie rodziny. W przyszłości może być możliwe rozmnażanie osób tej samej płci w oparciu o obecne badania - mówił. - Jednak dzisiaj ta technologia nie jest dostępna dla ludzi, bezpieczeństwo i skuteczność nie zostały udowodnione i nie jest jasne, ile czasu zajmie zaadoptowanie jej przez kliniki – dodał.
Z kolei prof. George Daley z Harvard Medical School, powiedział, że przed społeczeństwem jeszcze długa droga, zanim stanie przed decyzją o akceptacji takiej prokreacyjnej technologii. - Praca Hayashiego jest niepublikowana [ma się dopiero ukazać w czasopiśmie „Nature” – red.], ale fascynująca. Robienie tego na ludziach jest jednak trudniejsze niż w przypadku myszy- powiedział. Wciąż nie rozumiemy wystarczająco unikalnej biologii ludzkiej gametogenezy (tworzenia komórek rozrodczych), aby odtworzyć pracę Hayashiego na myszach - mówi.
Prof. Haoyi Wang z Chińskiej Akademii Nauk uważa, że przed nami jeszcze długa droga, zanim technologia będzie mogła zostać uznana za wykorzystaną w klinice. - Naukowcy nigdy nie mówią: nigdy. Zrobiono to na myszach, więc oczywiście może to być możliwe u ludzi, ale czeka nas jeszcze wiele wyzwań- - mówi.
