Amerykanie budują niezwykły samolot. Będzie sterowany strumieniami powietrza

Bezzałogowy samolot X-65 CRANE, ze skrzydłami w kształcie rombu, ma wykonać pierwszy lot latem 2025 roku. Może oznaczać jedną z największych rewolucji w historii lotnictwa.

Publikacja: 04.01.2024 17:20

Nowy samolot ma być sterowany w nowy sposób, bez wykorzystania zewnętrznych ruchomych części

Nowy samolot ma być sterowany w nowy sposób, bez wykorzystania zewnętrznych ruchomych części

Foto: DARPA

X-65 to eksperymentalny odrzutowiec rozwijany w ramach programu Control of Revolutionary Aircraft with Novel Effectors (CRANE) nadzorowanego przez DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency), agencję badawczo-rozwojową Pentagonu. Na jej zlecenie maszynę tworzy firma Aurora Flight Sciences. Od czasu wynalezienia pierwszych samolotów były one sterowane przez ruchome powierzchnie, takie jak stery, klapy, stery wysokości i lotki. Nowy samolot ma być sterowany w nowy sposób, bez wykorzystania zewnętrznych ruchomych części.

Pożegnanie klap i lotek

Jak? Poprzez strumienie sprężonego powietrza, które zmieniają sposób, w jaki otaczające powietrze przepływa nad samolotem podczas lotu. Jednakże, aby zminimalizować ryzyko, pierwszy demonstrator X-65 będzie wyposażony zarówno w konwencjonalne ruchome powierzchnie sterowe, jak i tak zwane siłowniki aktywnej kontroli przepływu (AFC), czyli strumienie sprężonego powietrza.

Czytaj więcej

Bezzałogowe samoloty X-Plane mają odmienić pole walki

- Będziemy dysponować czujnikami do monitorowania, jak wydajność AFC wypada w porównaniu z tradycyjnymi mechanizmami sterowania, a te dane pomogą nam lepiej zrozumieć, w jaki sposób nowe rozwiązanie może zrewolucjonizować zarówno jednostki wojskowe, jak i komercyjne w przyszłości - mówi Richard Wlezien, kierownik programu CRANE, cytowany w oświadczeniu DARPA.

Punkt wyjścia do nowych samolotów

X-65 będzie miał rozpiętość skrzydeł 9 metrów i będzie ważył 3200 kg, co czyni go mniej więcej wielkości samolotu szkoleniowego T-3 używanego przez astronautów NASA i armię amerykańską. Będzie w stanie osiągnąć prędkość do 0,7 Mach, co według DARPA sprawi, że "wyniki testów w locie będą miały natychmiastowe znaczenie dla rzeczywistego projektowania samolotów".

Samolot będzie miał konstrukcję modułową, co oznacza, że jego skrzydła i aktywne systemy kontroli przepływu będą mogły być w przyszłości wymieniane, co pozwoli na wykorzystanie maszyy do dodatkowych testów po zakończeniu programu CRANE. W oświadczeniu DARPA twierdzi, że X-65 może zostać ukończony i zaprezentowany już na początku 2025 roku, a pierwszy lot odbędzie się latem 2025 roku.

X-65 to eksperymentalny odrzutowiec rozwijany w ramach programu Control of Revolutionary Aircraft with Novel Effectors (CRANE) nadzorowanego przez DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency), agencję badawczo-rozwojową Pentagonu. Na jej zlecenie maszynę tworzy firma Aurora Flight Sciences. Od czasu wynalezienia pierwszych samolotów były one sterowane przez ruchome powierzchnie, takie jak stery, klapy, stery wysokości i lotki. Nowy samolot ma być sterowany w nowy sposób, bez wykorzystania zewnętrznych ruchomych części.

Pożegnanie klap i lotek

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Technologie
Legenda muzyki została pierwszym pasażerem latającego samochodu
Technologie
Naukowcy odkryli, gdzie pochowano Platona. Pomogło „bioniczne oko”
Technologie
Ozempic to również lek na niepłodność? Zaskakujące doniesienia o ciążach
Technologie
Wystarczy zdjęcie twarzy. Sztuczna inteligencja posiadła groźną umiejętność
Technologie
Pierwsze zestrzelenie rakiety w kosmosie. Świat szykuje się na „gwiezdne wojny”