Nowelizacja Megaustawy: trwa batalia o fundusz refarmingowy

W porządku obrad kolejnego posiedzenia Sejmu (3–4 lipca) znalazło się sprawozdanie sejmowej Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw, czyli z prac nad nowelizacją tzw. megaustawy.

W minionym tygodniu odbyło się pierwszej czytanie projektu. Było długie i praktycznie składało się z trzech części. W pierwszej organizacje społeczne wyrażały protest przeciwko wprowadzaniu technologii 5G, podnosząc m.in. że skoro nie jest zbadany wpływ sieci mobilnych na zdrowie ludzkie, to jej wdrożenie będzie ekspertymentem.

Nie brakowało też głosów uspokajających ze strony naukowców. Z kolei Wanda Buk, wiceminister cyfryzacji argumentowała, że Megaustawa nie jest ustawą wprowadzającą 5G.

Komisja przyjęła ostatecznie projekt nowelizacji z poprawkami technicznymi, nie uwzględniając postulatów zgłaszanych m.in. przez Urząd Komunikacji Elektronicznej.

UKE walczy z projektodawcą, czyli Ministerstwem Cyfryzacji, aby do aktu wpisać istnienie tzw. funduszu refarmingowego, z którego pieniądze mogłyby posłużyć na rekompensaty dla podmiotów, którym UKE odbiera lub nie przedłuża rezerwacji częstotliwości, wytypowanych do budowy sieci komórkowych nowych technologii 5G: z zakresu 3,4–3,8 GHz.

– Celem funduszu powinno być zapewnienie rekompensat dla podmiotów, które w wyniku refarmingu pasma będą zmuszone ponieść koszty na odtworzenie działalności w innym paśmie. Urząd aktualnie ma narzędzia prawne do refarmingu, tj. może zmieniać wydane rezerwacje, pozwolenia (np. poprzez przeniesienie w inne pasmo) lub je cofać, natomiast nie ma prawnej możliwości wypłaty rekompensat z tego tytułu. Fundusz znacząco ułatwiłby przebieg procesów refarmingowych i zmniejszyłby opór przedsiębiorców, zwłaszcza tych mniejszych i działających regionalnie, którym umożliwiłby kontynuację działalności na rzecz lokalnych społeczności – tłumaczy dyrektor departamentu prawnego UKE, Iwona Różyk-Rozbicka.

Częstotliwości w tych zakresach posiadają różne podmioty, w tym telekomy takie jak Netia (Grupa Cyfrowy Polsat) i Play. Netia w ubiegłym roku wystąpiła o przedłużenie rezerwacji.

Dyrektor UKE pytana, o to, czy fundusz miałby być wykorzystywany na rekompensaty w takich wypadkach, tego nie wyklucza, ale widać, że priorytet jest inny.

– Beneficjentami funduszu refarmingowego powinny być w pierwszej kolejności podmioty, którym Urząd z uwagi na potrzebę refarmingu pasma zmieni lub cofnie obowiązujące rezerwacje lub pozwolenia – mówi Różyk-Rozbicka.

– Sytuacja tych podmiotów jest trudniejsza, z uwagi na ingerencję w prawa przez nich nabyte. Sytuacja podmiotów, którym Urząd nie wydaje rezerwacji na kolejny okres, jest istotnie lepsza, bowiem przyznane im prawa zostały skonsumowane, zaś nie udzielono im nowych – mówi dyrektor.

Zabiegi UKE na razie nie przynoszą efektów. – Uważamy, że narzędzia, którymi dysponuje UKE, wystarczają do realizacji gospodarki częstotliwościowej – powiedziała wiceminister cyfryzacji Wanda Buk. W nowelizacji jest natomiast tzw. fundusz szerokopasmowy, z którego rząd chce zasilać budowę sieci. Będzie w nim 140 mln zł rocznie.

Konfederacja Lewiatan, do której należą m.in. operatorzy, postulowała, by już w ustawie wskazano, kto będzie mógł skorzystać z funduszu. Buk przypomniała, że beneficjentów minister wskazywać będzie w rozporządzeniu. – Określając katalog beneficjentów teraz, możemy wykluczyć kogoś w przyszłości – powiedziała Buk.