Cyfryzacja szkół: operatorzy raczej ocalą dotacje

Ryzyko, że operatorzy budujący łącza internetowe dla szkół ze środków unijnych stracą pokaźne dotacje było, ale… zniknęło. Pomogła reforma systemu edukacyjnego i elastyczność podejścia do list z placówkami do podłączenia.

W mijającym miesiącu najwięksi beneficjenci dwóch konkursów na dotacje do budowy sieci szerokopasmowego internetu powinni przedstawić Centrum Projektów Polska Cyfrowa raporty o podłączeniu do sieci minimum 100 megabitów na sekund 80 proc. z około 9,4 tys. szkół wskazanych przez rząd.

Jeszcze w czerwcu wydawało się to nie do zrobienia. Orange Polska, który ma największe zadanie do wykonania, sygnalizował problemy. Nexera, która uzyskała drugą pod względem wielkości dotację, unikała rozmów o szczegółach inwestycji. Teraz ryzyko… prysło.

CPPC rozłożyło operatorom obowiązek podłączenia tysięcy adresów szkół szybkim łączem na dwa etapy. W pierwszym, który właśnie mija, mają podłączyć 80 proc. szkół. W drugim – zimą, ale już w przyszłym roku – pozostałe 20 proc.. W przypadku Orange Polska pierwszy termin minął 22 sierpnia.

– Operator zaraportował podłączenie łącznie 87 proc. szkół we wszystkich swoich projektach – informuje Wojciech Szajnar, dyrektor CPPC. Według niego, oznacza to 2011 szkół, a to wskazuje, że łącznie telekom ma do podłączenia 2,3 tys. placówek. To mniej niż pierwotnie zobowiązał się telekom (informował nas o 3004 placówkach).

Jak wyjaśnia Szajnar, część szkół przestała istnieć. To zapewne efekt reformy systemu edukacyjnego, likwidującej gimnazja. Jak dużo szkół ubyło z pierwotnej puli 13,2 tys. adresów – takich danych z CPPC jeszcze nie udało nam się uzyskać. Trwa gorący okres. Urząd szykuje się do podpisywania umów z beneficjentami ostatniego – już trzeciego konkursu – w którym rozdysponowuje 1,6 mld zł. Z szacunków, które nam przekazano wynika, że na obszarach, gdzie operatorzy budują szybki internet, ubyć mogło średnio 6-7 adresów, pod którymi mieściły się szkoły (czasem kilka w jednej lokalizacji).

Według Wojciecha Szajnara, terminu dotrzymała także wielkopolska grupa kablowa – Inea. – Do podłączenia mamy 327 placówek. Do tej pory podłączyliśmy ich 197 – mówi Karolina Pawlik, rzeczniczka Inei. To 60 proc. wszystkich, ale pomyłki nie ma.

– Na obszarze poznańskim 80 proc. placówek musieliśmy podłączyć do 22 sierpnia i udało się wykonać to w wyznaczonym terminie. Na pozostałych obszarach: kaliskim, leszczyńskim i konińskim termin przypada na 30 sierpnia – mówi Pawlik. – Obecnie nie widzimy zagrożeń dla tego terminu – dodaje.

Gdy powstawał ten materiał, CPPC nie otrzymało raportów od dwóch pozostałych firm budujących łącza za dotacje: Nexery (konsorcjum funduszu Infracapital i Nokii) i VoiceNetu.

– Jak każdy beneficjent programu operacyjnego Polska Cyfrowa, Nexera zobowiązała się do przyłączenia 80 procent szkół w obszarach konkursowych. Dla 12 naszych obszarów termin ten upływa w tym tygodniu. Dla 1 obszaru (bydgosko-toruńskiego), we wrześniu. W wymaganych umową szkołach zainstalowaliśmy nasze urządzenia – zapewnia Paweł Biarda, członek zarządu Nexery, nie podając liczb i miejscowości.

– Początkowa lista szkół ulega zmianie w trakcie projektu, ze względu na różne czynniki zewnętrzne, np. reformę oświatową i zamykanie lub przekształcanie gimnazjów, zmiany lokalizacji szkół, powstawanie nowych szkół, etc. Aktualna lista jest na bieżąco uzgadniana z CPPC i Operatorem Sieci Edukacyjnej (NASK – red.) i stanowi podstawę do zamawiania przez OSE usług w konkretnych szkołach – informuje Paweł Biarda.

Z jego wypowiedzi wynika, że Nexera liczby, że szkoły, którym buduje przyłącza będą korzystały z internetu od NASK, a nie operatorów prywatnych, co teoretycznie jest możliwe.

Z naszych informacji „wynika jednak także, że operatorzy, aby zdążyć na czas z wypełnieniem warunków dotacji brali się na sposób. Tam, gdzie trudno było im uzyskać pozwolenia na budowę lub było to zbyt czasochłonne – rezygnowali na rzecz innych placówek objętych umową. Jaka jest skala tego zjawiska – trudno nam było ustalić. Usłyszeliśmy jednak, że dla CPPC liczy się, aby zgadzał się odsetek podłączonych szkół, a nie lokalizacja.

– Naszym zobowiązaniem było podłączenie w pierwszym etapie 80 proc. dowolnie wybranych szkół z listy, a nie tych konkretnie wskazanych – zapewnia Wojciech Jabczyński, rzecznik Orange Polska.

On także przypomina, że w trakcie realizacji inwestycji część szkół została zlikwidowana. – Nie zmienia to faktu, że proces inwestycyjny Orange Polska trwa i codziennie odbierane są i zgłaszane do odbioru kolejne placówki. Warto przy tym zaznaczyć, że udostępnienie przez nas światłowodu dla szkoły nie oznacza automatycznie jej podłączenia do OSE – dodaje rzecznik. Telekom liczy najwyraźniej, że część szkół nie zrezygnuje z jego usług. Tym bardziej, że właśnie odkręcił kurek i przyspieszył łącza.

Jeśli weryfikacja raportów przedstawionych przez operatorów urzędowi wypadnie pomyślnie, telekomy będą mogły odetchnąć: widmo utraty 1,6 mld zł dotacji znacząco spadnie. Nie zniknie całkowicie, bo drugi termin weryfikacji wykonania zadania przypada zimą. A ta – jak wiadomo – nie jest łatwym okresem dla budowlańców, szczególnie wtedy, gdy trzeba wbić szpadel w zmarznięty grunt.

Telekomunikacja