NASK obchodzi 25-lecie. Czy wiąże się to z rocznicą podłączenia Polski do internetu? Jaki udział NASK miał w tych wydarzeniach?
Krzysztof Silicki, p.o. dyrektora NASK: Pierwsze połączenie Polski z internetem zostało wykonane rzeczywiście przy udziale NASK, ale był to wtedy zespół koordynacyjny, utworzony przy Uniwersytecie Warszawskim. I było to trochę wcześniej niż 25 lat temu, bo za symboliczną datę utworzenia pierwszego stałego polskiego łącza z internetem przyjmuje się 17 sierpnia 1991 r. Natomiast później NASK został wyodrębniony z UW i stał się samodzielną jednostką badawczo-rozwojową. I właśnie tę rocznicę świętujemy w tym roku.
Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – tak rozwijał się skrót NASK. Internet tym był na początku, siecią dla uczelni i naukowców?
Rzeczywiście, tak historycznie brzmiała nazwa naszego instytutu, w okresie, kiedy naszym głównym zadaniem był rozwój sieci dla środowiska naukowego. Dziś używamy jej tylko w formie skrótu NASK – dodając – z racji nowego statusu; Państwowy Instytut Badawczy. Nasza działalność nie ogranicza się już do sieci akademickich, podobnie jak nie ogranicza się do tego internet. Prawdę mówiąc, od początku nie staraliśmy się ograniczać wyłącznie do środowisk akademickich. Jeśli ktoś spoza tych środowisk wiedział, co to jest internet, i chciał się dołączyć – zwykle nie odmawialiśmy. Ale rzeczywiście początki sieci komputerowych były ściśle związane z potrzebami badaczy. Chodziło o ułatwienie współpracy ośrodków krajowych i kontakt ze społecznością międzynarodową, dostęp do bibliotek i baz danych, wymianę dużych ilości danych i ich wspólną analizę.
Warto wspomnieć, że jeszcze przed nawiązaniem stałej łączności przez internet naukowcy z Polski kontaktowali się przez różne sieci z kolegami z zagranicy. W Krakowie w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN działało nawet przez kilka lat stałe łącze, przeznaczone do bezpośredniego kontaktu z ośrodkiem badawczym CERN w Genewie. O jego istnieniu Instytut jednak szerzej nie informował. NASK dowiedział się o tym łączu przypadkiem, w trakcie inwentaryzacji, którą przeprowadzaliśmy w połowie lat 90. przed wspólnym wystąpieniem o zezwolenie telekomunikacyjne dla sieci akademickich.