Rynek IT rośnie, ale wyzwań w branży nie brakuje

Do 2020 r. tempo wzrostu naszej gospodarki powinno wynosić około 3 proc. Branża IT będzie rosła nieco szybciej. W tym roku możemy liczyć na ponad 4-proc. dynamikę, a w przyszłym na 5,5-proc. – szacuje firma badawcza PMR. Według IDC globalny rynek IT ma rosnąć w tempie 3 proc., czyli wolniej, niż zakładano.

Czekając na fundusze

Dynamika w krajowej branży IT byłaby wyższa, gdyby wreszcie ruszyły przetargi finansowane z nowej perspektywy unijnej. Na razie firmy zmagają się z zastojem, bo projekty z poprzednich dotacji się skończyły. Wiele wskazuje na to, że pierwsze ożywienie zobaczymy dopiero pod koniec roku, czyli efekty kontraktów będą widoczne najwcześniej w wynikach przyszłorocznych. Zasadne jest pytanie, jakie to będą efekty. Haitong Bank przestrzega, że wejście w życie nowego budżetu UE może wywołać konkurencję wśród firm. Kumulacja kontraktów przy ograniczonej podaży specjalistów zwiększy presję płacową, co może obniżyć marże.

W badaniu PMR odsetek respondentów wskazujących jako barierę rozwoju rynku ograniczenie inwestycji w sektorze publicznym i samorządowym wzrósł ponaddwukrotnie. Zastój ten uderza w takie firmy, jak Asseco Poland czy Comarch, które sporą część przychodów uzyskują właśnie z kontraktów w administracji publicznej. Co ciekawe, w ich wynikach tego praktycznie nie widać, ponieważ zastój na rynku krajowym rekompensują sobie z powodzeniem wyższą dynamiką za granicą. To trend widoczny również wśród mniejszych firm, które zauważyły, że świadczenie usług poza Polską pozwala na wypracowywanie wyższych marż.

Rynek IT nie jest homogeniczny i różne są perspektywy dla różnych segmentów. Najtrudniej mają producenci sprzętu. Na światowych rynkach obserwujemy spadek popytu na tablety i komputery. Globalna sprzedaż sprzętu IT na świecie w I półroczu spadła do poziomu sprzed blisko dziesięciu lat. Trend Force ocenia, że rynek notebooków zmalał o 4 proc. Strategy Analytics widzi 3-proc. spadek sprzedaży smartfonów.

To wszystko nie pozostaje bez wpływu na wyniki dystrybutorów i detalistów. Muszą się też zmagać z dodatkowymi obciążeniami, w tym z podatkiem handlowym, który wszedł w życie 1 września. Komputronik szacował, że gdyby podatek obowiązywał w 2015 r., grupa musiałaby się liczyć z obciążeniem 2,5 mln zł.

Czas na chmurę

Są jednak segmenty rynku IT, które mają imponujące zwyżki, m.in. usługi w technologii chmurowej. Szacuje się, że tempo ich wzrostu jest nawet siedem razy wyższe niż tradycyjnych usług. Wartość polskiego rynku usług chmurowych PMR szacuje na około 500 mln zł. Do chmury przekonują się nie tylko duże przedsiębiorstwa, ale również coraz częściej małe i średnie firmy.

– Zyskały one zupełnie nowe możliwości administrowania i zarządzania swoimi danymi. Najłatwiejsza w implementacji, a co za tym idzie najpopularniejsza w sektorze MŚP jest tzw. chmura publiczna – uważa Robert Paszkiewicz, dyrektor sprzedaży i marketingu w firmie hostingowej OVH. Dodaje, że wdrożenie chmury prywatnej, czyli rozwiązania dostarczanego do wyłącznego użytku pojedynczej organizacji, wymaga dłuższego testowania, a przede wszystkim większego budżetu. Znacznie szybciej, bo nawet w kilkanaście minut, można natomiast uruchomić proste środowisko w chmurze publicznej, której infrastruktura jest udostępniana wszystkim klientom. – Zaobserwowaliśmy wzmożone zainteresowanie chmurą ze strony klientów – mówi Paszkiewicz. Dodaje, że zwrot ku chmurze to globalny trend, co potwierdzają badania firmy AT Kearney, z których wynika, że udział usług cloud computing oferowanych przez centra danych zostanie niemal potrojony – do 39 proc. w 2020 r.

Regulacyjne roszady

Do zwiększenia popytu na usługi IT przyczyniają się zmiany w przepisach. W tym roku dostawcy oprogramowania musieli się zmierzyć z wyzwaniem wynikającym z konieczności wdrożenia przez firmy zasad Jednolitego Pliku Kontrolnego. Do 25 sierpnia duże firmy musiały przesłać do urzędów skarbowych plik zawierający ewidencję sprzedaży i zakupu VAT. Zarówno średnie, małe, jak i mikroprzedsiębiorstwa zostaną objęte obowiązkiem raportowania w JPK od lipca 2018 r. Ale już od 2017 r. małe i średnie podmioty będą zobowiązane do comiesięcznego przekazywania ewidencji zakupu i sprzedaży w nowej formule.

Planowana cyfryzacja i informatyzacja kraju będzie dla branży IT szansą na pozyskanie nowych zleceń. Dużo będzie się działo m.in. w służbie zdrowia. Obecnie trwają prace nad e-zdrowiem, największym projektem informatycznym realizowanym w naszym kraju. Jego wartość przekracza 700 mln zł, a prace znacznie się przeciągają. Zdaniem ekspertów w Polsce, jak również w innych krajach inwestycje w rozwiązania i narzędzia teleinformatyczne będą dynamicznie rosły także w segmencie produkcyjnym i finansowym. Szacuje się, że firmy z tych branż będą zwiększać wydatki na IT w tempie niemal 5 proc. rocznie. Zresztą, jeżeli chodzi o nowe technologie, polskie banki nie mają się czego wstydzić. Ich poziom cyfryzacji jest wyższy od średniej europejskiej – podaje Accenture.

Analiza wyników firm IT wskazuje, że branża ma się dobrze, ale rentowność mogłaby być wyższa, gdyby nie ograniczona (przynajmniej w kraju) przestrzeń do wzrostu przychodów. Szansą dla firm jest ekspansja zagraniczna. Próbują też zwiększać siłę przetargową i poszerzać ofertę przez konsolidację rynku. Rozpychają się zarówno twórcy oprogramowania (Asseco Poland kupiło Infovide), jak i czołowi dystrybutorzy (ABC Data jest w trakcie przejmowania S4E). Bazując na dostępnych wynikach firm z branży, wyłoniliśmy liderów w czterech kategoriach: najwyższych przychodów, najlepszego wskaźnika ROE i ROA oraz najwyższej dynamiki obrotów w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw. Zwycięzców mamy trzech, bo jedna firma zdeklasowała konkurentów pod względem rentowności i wygrała w dwóch kategoriach.

Powiedzieli dla „Rz”

Adam Góral, prezes Asseco Poland