Reklama
Rozwiń

Polskie start-upy uratują pieniądze z Unii. Kto je przyznaje i komu

Choć globalne inwestycje w młode, innowacyjne spółki gwałtownie wyhamowały, a dynamika ich finansowania w Polsce spadła do zera, w 2023 r. rodzimej branży nie grozi posucha. Motorem napędowym mają być unijne fundusze.

Publikacja: 21.02.2023 01:19

Potężna kasa unijnego programu FENG wkrótce stanie przed rodzimymi innowatorami otworem

Potężna kasa unijnego programu FENG wkrótce stanie przed rodzimymi innowatorami otworem

Foto: davstudio / AdobeStock

Finansowanie wysokiego ryzyka na świecie spadło w ub.r. o 35 proc., a owo spowolnienie szczególnie widoczne było w IV kwartale, gdy do start-upów popłynęło niecałe 66 mld dol., aż o 64 proc. mniej niż rok wcześniej – wskazują dane CB Insights.

Tąpnięcie w finansowaniu odczuły technologiczne spółki od Chin, po Europę Zachodnią, ale to w USA trend był szczególnie bolesny – fundusze venture capital w 2022 r. zainwestowały tam o 37 proc. mniej pieniędzy niż w 2021 r.

Globalnie w IV kwartale powstało ledwie 19 jednorożców (o 86 proc. mniej niż rok wcześniej). Analitycy nie mają wątpliwości, że 2023 r. nie poprawi klimatu i zapowiadają, że masowo będzie ubywać członków prestiżowego grona spółek o wycenie ponad 1 mld dol. „W br. rundy spadkowe staną się normą, bo firmy VC i inwestorzy chcą sprowadzić wyceny z powrotem na ziemię” – prognozują eksperci cytowani przez serwis TechCrunch.

Będą bankructwa?

Globalna zapaść w finansowaniu młodych, innowacyjnych spółek odbija się również na rodzimym rynku, choć – jak wynika z ostatniego raportu PFR – nie ma mowy o spadkach (udało się utrzymać poziom inwestycji z 2022 r.). Dynamika branży skurczyła się jednak do zera. Wielu analityków twierdzi, że hamowanie nad Wisłę dotrze z opóźnieniem. Borys Musielak, prezes funduszu SMOK VC, spodziewa się dużej liczby bankructw i dalszego urynkowienia wycen. – Rok 2023 będzie prawdopodobnie czasem prawdy dla wielu start-upów – dodaje.

Jednak wcale scenariusz nie musi być aż tak czarny. Ograniczenie mocy kapitału prywatnego nie jest nad Wisłą aż tak bolesne, jak za oceanem. W naszym kraju wciąż kluczową rolę we wspieraniu innowacji odgrywają bowiem środki publiczne. A analitycy nie mają jednak wątpliwości, że pozostaną one znaczącą częścią rynku VC w Polsce i wciąż będą stanowiły istotny napęd dla młodych spółek. Jak wskazuje Aleksander Mokrzycki, wiceprezes PFR Ventures, w br. na rynek trafią nowe środki publiczne, które wzmocnią ekosystem i pozwolą na dalszy rozwój funduszy VC.

Czytaj więcej

W Polsce powstał inteligentny kreator podróży. AI pomoże zaplanować wyjazd

Chodzi przede wszystkim o FENG, czyli Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, jeden z głównych programów finansowanych w ramach nowej polityki spójności na lata 2021–2027, z budżetem prawie 8 mld euro.

– Analizując poprzednie lata, możemy z pewnością powiedzieć, że środki publiczne są znaczącą częścią rynku VC w Polsce – zaznacza Paweł Chorąży, dyrektor zarządzający pionem funduszy europejskich w Banku Gospodarstwa Krajowego.

Program FENG może pomóc wrócić branży finansowania start-upów na ścieżkę wzrostów. – Liczymy na to, że FENG przyczyni się do osiągnięcia kolejnych rekordów – wskazuje Chorąży.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało już harmonogram naborów na 2023 r. Zawiera on w sumie 27 planowanych konkursów. Wśród priorytetów ma być wspieranie środowiska sprzyjającego innowacjom – chodzi głównie o pomoc start-upom, transfer technologii oraz internacjonalizację.

Rusza „Ścieżka Smart”, setki milionów na stole

W ramach FENG flagowym konkursem jest „Ścieżka Smart” – resort przeznaczy na nią 4,36 mld euro, a więc aż ponad 50 proc. budżetu całego programu. Pierwszy nabór został już ogłoszony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (za realizację programu, poza NCBR i PARP, odpowiadają BGK i Ośrodek Przetwarzania Informacji). Zainteresowani będą mogli składać wnioski od 21 lutego do 12 kwietnia. Celem konkursu jest rozwój działań badawczych i innowacyjnych, wzmocnienie współpracy między biznesem a podmiotami naukowymi, skupiającej się m.in. na gospodarce niskoemisyjnej, zmianach klimatu, jak też gospodarce o obiegu zamkniętym.

– Pierwszy nabór wniosków w ramach programu FENG to szansa dla przedsiębiorców z całej Polski na realizację innowacyjnych projektów. Ścieżka „Smart” stanowi doskonały instrument wsparcia, który pozwoli im na dalszy, dynamiczny rozwój, a równocześnie przyczyni się do wzmocnienia kondycji polskiej gospodarki w nadchodzących latach – komentuje minister funduszy Grzegorz Puda.

W pierwszym z pięciu zaplanowanych na br. konkursów tej ścieżki na realizację projektów NCBR przeznaczy niemal 670 mln zł.

– Dzięki FENG pomagamy zdobyć naszym rodzimym firmom przewagę konkurencyjną na rynku krajowym, jak również nierzadko za granicą – podkreśla Paweł Kuch, p.o. dyrektora NCBR.

Ale do zagospodarowania na innowacje będzie znacznie więcej pieniędzy – Bruksela chce wspierać bowiem naukowców i firmy rozwijające nowatorskie technologie w Europie w poszukiwaniu przełomowych rozwiązań, m.in. w zakresie wyzwań środowiskowych, energetycznych i cyfrowych. Komisja Europejska w grudniu ub.r. przyjęła plan programu „Horyzont Europa” na lata 2023–24, w ramach którego na tego typu projekty przeznaczone zostanie ok. 13,5 mld euro. Ponadto Europejska Rada ds. Innowacji (EIC) wyłoży w br. przeszło 1,5 mld euro na przełomowe technologie. Chodzi o rozwiązania nowej generacji w strategicznych dla wspólnoty dziedzinach, w tym magazynowanie energii, technologie kwantowe, półprzewodniki, a także budownictwo przyjazne dla środowiska oraz bezpieczeństwo żywnościowe. EIC już udzieliła wsparcia 12 unijnym jednorożcom.

Biznes Ludzie Startupy
Ten polski 18-latek stworzył system AI dla firm zbrojeniowych w USA
Biznes Ludzie Startupy
Polskie algorytmy wykryją choroby. Medyczny start-up podbija świat
Biznes Ludzie Startupy
Polska firma wprowadza nowatorski benefit dla pracowników. Specjalne karty
Biznes Ludzie Startupy
Polski latający skuter zamierza podbić świat. Ma być „dla każdego"
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego
Biznes Ludzie Startupy
Polska akwizycja w Finlandii. Start-up z miliarderem na pokładzie zaczyna ekspansję
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku