Reklama

ZAiKS zażądał opłat od AI. Kto wygra batalię o prawa autorskie?

stowarzyszenie zrzeszające autorów i kompozytorów zamierza postawić tamę bezprawnemu szkoleniu algorytmów chronionymi prawem autorskim utworami. Polskie stowarzyszenie chce, by firmy technologiczne płaciły za licencje.

Publikacja: 13.01.2025 16:10

Firmy technologiczne wykorzystują utwory twórców do trenowania generatywnych modeli sztucznej inteli

Firmy technologiczne wykorzystują utwory twórców do trenowania generatywnych modeli sztucznej inteligencji

Foto: Adobe Stock

Do 2028 roku twórcy muzyki mogą stracić niemal 1/4 przychodów z powodu generatywnej sztucznej inteligencji – wynika z prognoz CISAC (Międzynarodowa Konfederacja Związków Autorów i Kompozytorów). Krajowe stowarzyszenia chcą zawczasu zabezpieczyć się przed, jak twierdzą, nieuczciwą konkurencją ze strony AI. Chodzi m.in. o wykorzystywanie autorskich utworów twórców do trenowania generatywnych modeli. ZAiKS zrobił ważny krok w tym kierunku.

ZAiKS chce pieniędzy za trenowanie sztucznej inteligencji

Jak tłumaczą w związku, ostatnia nowelizacja prawa autorskiego przesądziła, że masowa eksploracja dostępnych w internecie utworów nie narusza prawa autorskiego, o ile twórcy nie zgłoszą odpowiedniego zastrzeżenia (tzw. opt-out). I właśnie ZAiKS tego dokonał, i to w zakresie całego chronionego repertuaru. „W trosce o prawa twórców ZAiKS nie wyraził zgody na bezumowną eksplorację utworów w celu m.in. trenowania systemów sztucznej inteligencji. Od tej pory firmy, które eksplorują teksty i dane zawierające utwory chronione przez Stowarzyszenie, będą naruszały prawa autorskie, o ile nie podpiszą z ZAiKS-em odpowiedniej umowy licencyjnej” – czytamy w oświadczeniu ZAiKS-u.

Czytaj więcej

Ta technologia zjednoczyła muzyków grup ABBA i Radiohead. Idą z nią walczyć

Opt-out to prosty mechanizm, w którym twórca mówi: „nie zgadzam się” na wykorzystywanie swoich utworów do trenowania systemów AI. Chodzi o to, by chronić prawa autorskie i mieć kontrolę nad tym, jak dzieła takie jak muzyka, teksty czy obrazy są używane. Np. gdy system AI uczy się pisać teksty, analizując książki czy piosenki, to twórca dzięki opt-outowi, zastrzega swoje utwory, aby nie mogły być wykorzystywane w tym procesie bez wcześniejszego pozwolenia. Wedle Karola Kościńskiego, dyrektora generalnego ZAiKS, to jak postawienie tabliczki „Stop! To moja własność” na swojej pracy.

– Opt-out daje jasny, konkretny sygnał i nie ma tutaj miejsca na wyjątki: ludzka twórczość, o ile nie jest w domenie publicznej, nie może być bezumownie wykorzystywana do trenowania sztucznej inteligencji – zaznacza Kościński.

Reklama
Reklama

Czy będą umowy licencyjne w firmami technologicznymi?

Firmom zainteresowanym wykorzystywaniem chronionego repertuaru do uczenia modeli AI rodzime stowarzyszenie autorów zaproponowało podpisanie odpowiednich umów licencyjnych. W ZAiKS przekonują, że to krok w stronę cywilizowania warunków korzystania z twórczości przez sektor technologiczny. – ZAiKS pokazuje firmom technologicznym, jak modelowo powinno wyglądać korzystanie z twórczości. Firmy, które chętnie deklarują poparcie dla rozwoju sektora kreatywnego, nie mogą zarazem korzystać z dorobku twórczego „na gapę”, bez wnoszenia odpowiedniego wynagrodzenia dla twórczyń i twórców – wyjaśnia Karol Kościński.

Sektory kreatywne od dawna apelują o uregulowanie zasad działania generatywnej AI, aby zapobiec eliminacji zawodów artystycznych, takich jak tłumacze czy kompozytorzy. To realne zagrożenie. Według szacunków CISAC w ciągu pięciu lat tzw. muzyka generatywna może stanowić nawet około 20 proc. przychodów platform streamingowych. Twórcy będą narażeni więc na straty z tytułu nieautoryzowanego wykorzystywania swoich dzieł przez AI, ale też rosnącej konkurencji genAI.

Globalne Interesy
Musk zapowiada: roboty będą się „rozmnażać”. Świat zaleją miliardy humanoidów
Globalne Interesy
Oto największy beneficjent boomu AI. Nie są to wcale big techy
Globalne Interesy
„AI stała się jak narkotyk”. Bunt pracowników Amazona i innych technologicznych gigantów
Globalne Interesy
Chińskie firmy sprytnie omijają sankcje USA. Nie muszą już przemycać chipów
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Globalne Interesy
To będzie najdroższy iPhone w historii. Apple szykuje rewolucyjną premierę
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama