Nastolatki w sieci nie tylko w domu, ale i w szkole

Rada Ministrów przyjęła w zeszłym tygodniu projekt ustawy o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej. Dzięki OSE na terenach dotychczas wykluczonych cyfrowo przy wsparciu państwa powstanie najnowocześniejsza infrastruktura z szybkim internetem.

Przełomowy projekt

Już w 2018 roku rozpocznie się wyrównywanie szans dzieci ze szkół w najmniejszych miejscowościach, które będą mogły korzystać z internetu 100 Mb/s na tych samych zasadach, co ich rówieśnicy z dużych miast. Projekt ustawy, która zacznie obowiązywać od początku przyszłego roku, przewiduje stworzenie publicznej sieć telekomunikacyjnej, dzięki której szkoły podstawowe i ponadpodstawowe otrzymają bezpłatny dostęp do szybkiego internetu wraz z usługami bezpieczeństwa sieciowego i teleinformatycznego oraz usługami ułatwiającymi dostęp do technologii cyfrowych. Będzie to jeden z największych w skali Unii Europejskiej programów dotyczących cyfryzacji szkół wchodzących w skład systemu oświaty.

Obecnie sytuacja związana z dostępem do internetu w tego typu placówkach nie wygląda najlepiej. Jedynie ok. 23 proc. jednostek oświatowych znajduje się w zasięgu sieci o przepustowości co najmniej 100 Mb/s. Jednocześnie ponad 40 proc. szkół korzysta z usług dostępu do internetu o bardzo niskich przepustowościach – nieprzekraczających 10 Mb/s.

Oznacza to, że większość jednostek oświatowych w Polsce nie ma możliwości efektywnego wykorzystywania w procesie kształcenia dostępnych w sieci technologii i zasobów cyfrowych. A brak powszechnego dostępu do szybkich łączy stanowi przeszkodę w budowie potencjału intelektualnego społeczeństwa oraz utrzymywania przewagi konkurencyjnej gospodarki.

Z tego punktu widzenia OSE jest projektem przełomowym. Ogólnopolska Sieć Edukacyjna ma objąć zasięgiem wszystkie szkoły. W przyszłym roku do sieci z szybkim internetem będzie podłączonych 1,5 tys. placówek. W kolejnym roku ich liczba wzrośnie do niemal 13 tys., zaś do 2020 r. – 19,5 tys.

Wyrównać szanse

Z badań przeprowadzonych przez NASK wynika, że 68,6 proc. nastolatków korzystać z internetu nauczyło się bez niczyjej pomocy. Co czwarty ankietowany zadeklarował, że w procesie edukacji internetowej pomagał mu starszy brat lub starsza siostra (23,6 proc.), a co piąty, że pomocy udzielił rodzic (21,7 proc.). Zaledwie jeden na dziesięciu badanych wskazał na edukację szkolną. Badania pokazują, że internet nadal nie jest popularnym narzędziem w nauczaniu przedmiotów szkolnych.

W ramach ogólnopolskich badań „Nastolatki 3.0″ zapytano uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, jak często nauczyciele wykorzystują internet podczas lekcji. Odpowiedź, która pada najczęściej, to: nigdy. Dzieci natomiast bardzo chętnie korzystają z internetu w domu. Codziennie do sieci zagląda tam ponad 90 proc. badanych. Dla porównania w szkole ten odsetek sięga tylko 39 proc. Proporcje te ma zmienić OSE. Projekt ma bowiem na celu przejście z edukacji analogowej (książki) na edukację cyfrową, powszechną naukę kodowania, a także szeroki dostęp do nowoczesnych źródeł wiedzy, który pozwoli wyrównać szanse edukacyjne, czy transfer doświadczeń między szkołami, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Czy jednak dostarczony do szkół szybki internet przyniesie przełom w edukacji? Według prof. Jacka Pyżalskiego z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu potencjał ten nie zostanie wykorzystany, jeśli nie zbudujemy sensownej koncepcji pedagogicznej, adresowanej do poszczególnych grup wiekowych i nauczycieli.

– Czy uczniowie potrafią korzystać z internetu twórczo i wykorzystują go do nauki czy działań prospołecznych? Badania pokazują, że sensownie z sieci korzysta kilka do kilkunastu procent populacji – zaznacza prof. Jacek Pyżalski.

Edukacja w tym zakresie jest więc konieczna. Zdaniem Dariusza Jemielniaka, profesora w Akademii Leona Koźmińskiego, do tego niezbędna jest jednak odpowiednio przygotowana kadra.

– Należy pokazywać możliwości wymagające wysiłku zaangażowania w internet. Ale do tego potrzeba nauczycieli – dodaje Jemielniak.