Inteligentny metal, dzięki któremu podbijemy kosmos

Ten metal może się samodzielnie poruszać, jest bardzo wytrzymały i pamięta swój kształt. Odegra kluczową rolę w podboju Kosmosu.

Publikacja: 22.03.2021 20:40

Łazik Perseverance ma twarde koła zbudowane z aluminium i tytanu. Nie są jednak w pełni odporne na u

Łazik Perseverance ma twarde koła zbudowane z aluminium i tytanu. Nie są jednak w pełni odporne na uszkodzenie.

Foto: NASA

NASA szykuje się już do kolejnej misji na Marsa, mimo że na początku tego roku na powierzchni planety wylądował łazik Perseverance. Testuje niezwykły metal, który ma pomóc naukowcom w podboju czerwonej planety. Nitinol to stop metaliczny niklu z tytanem. Jego cechą charakterystyczną jest przynależność do grupy materiałów inteligentnych, które wykazują efekt pamięci kształtu. Nitinol można odkształcać, gnieść i wyginać, ale on i tak pamięta swój pierwotny kształt i do niego wraca.

CZYTAJ TAKŻE: Chiński Terminator. Powstanie robot z ciekłego metalu

Aby „wytrenować” spinacz wykonany z nitinolu, należy go podgrzać w temperaturze 500 stopni Celsjusza do pożądanego kształtu, a następnie zalać zimną wodą. Można go wyginać w dowolny sposób, zmieniając kształt, ale wystarczy znów go podgrzać, a metal powróci z powrotem do swojej pierwotnej formy.

Z nitinolu mają być zrobione koła następnego marsjańskiego łazika. Koła o nazwie Superelastic Tire świetnie radzą sobie podczas testów. Odkształcały się i powracały do oryginalnej formy bez problemu. Na razie wygląda na to, że na planecie dadzą sobie równie dobrze radę, jak podczas testów. Dzięki temu, że są zrobione z elastycznej siatki ze stopu nitinolu, mogą jeździć po nierównym terenie, przewozić cięższe niż dotychczas ładunki oraz ludzi i nie niszczą się jak poprzednie koła.

Sztywne koła poprzedniego marsjańskiego łazika Curiosity, który na Marsie wylądował w 2012 r., odkształciły się po jakimś czasie i popękały. Na zdjęciach z Marsa wyraźnie widać, że są dziurawe.

CZYTAJ TAKŻE: Powstał niezniszczalny materiał idealny dla armii. Za projektem stoi Polak

Powierzchnia Marsa nie jest piaszczystą pustynią, ale jest usiana głazami i kamieniami o ostrych krawędziach. Idealne byłyby więc opony wypełnione gazem, ale w warunkach marsjańskich jest to technicznie niemożliwe.

Łazik Perseverance, który NASA wysłała na Marsa na początku tego roku, ma twarde koła zbudowane z aluminium i tytanu. Na pierwszych nagraniach, które dotarły po jego lądowaniu, na planecie słychać, jak koła kruszą marsjańskie kamienie.

Według NASA kolejny łazik w marsjańskiej misji będzie miał już koła z nitinolowej wytrzymałej i elastycznej siatki. Są co prawda dość twarde, ale NASA przetestowała je nie tylko w laboratorium imitującym powierzchnię Marsa, ale także na zwykłej drodze. Zamontowano je do Jeepa i według portalu space.com bardzo dobrze się sprawdziły. W przyszłości, twierdzą naukowcy, mogłyby nawet zastąpić na Ziemi tradycyjne opony.

CZYTAJ TAKŻE: Wynaleziono materiał znacznie lżejszy i twardszy od tytanu. To rewolucja w lotnictwie

Na razie nitinol na ziemi wykorzystywany jest w medycynie. Kardiochirurdzy instalują maleńkie rurki siatkowe z tego metalu, które mogą samodzielnie rozszerzać naczynia krwionośne pacjenta, bez konieczności stosowania jakichkolwiek urządzeń mechanicznych lub przewodów. Jednak według naukowców to dopiero początek, ponieważ trwają kolejne testy z tym metalem, który wbudowano do przyrządów medycznych.

NASA szykuje się już do kolejnej misji na Marsa, mimo że na początku tego roku na powierzchni planety wylądował łazik Perseverance. Testuje niezwykły metal, który ma pomóc naukowcom w podboju czerwonej planety. Nitinol to stop metaliczny niklu z tytanem. Jego cechą charakterystyczną jest przynależność do grupy materiałów inteligentnych, które wykazują efekt pamięci kształtu. Nitinol można odkształcać, gnieść i wyginać, ale on i tak pamięta swój pierwotny kształt i do niego wraca.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Technologie
Nanoboty i „żywe plomby”. Naukowcy opracowali przełomowe metody leczenia zębów
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Technologie
Ozempic to również lek na niepłodność? Zaskakujące doniesienia o ciążach
Technologie
Powstał nowy humanoidalny robot. Jest „przerażająco sprawny” i bardziej ludzki
Technologie
Koniec z implantami, plombami i leczeniem kanałowym. Rewolucja w leczeniu zębów
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Technologie
Student z trzema rękami. Wpadka Uniwersytetu Gdańskiego