Co Polak będzie robił w kosmosie? 13 ważnych eksperymentów

Po niemal półwieczu przerwy Polska ponownie wysyła w kosmos swojego astronautę. Sławosz Uznański-Wiśniewski weźmie udział w misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Start we wtorek.

Aktualizacja: 08.06.2025 15:37 Publikacja: 08.06.2025 13:11

41-letni Sławosz Uznański-Wiśniewski (po środku) weźmie udział w misji kosmicznej we wtorek

41-letni Sławosz Uznański-Wiśniewski (po środku) weźmie udział w misji kosmicznej we wtorek

Foto: Axiom Space, X

Lot, którego start zaplanowano na 10 czerwca, to kamień milowy dla polskiej nauki i sektora kosmicznego. Rakieta Falcon 9 wzbije się z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego na Florydzie o godzinie 8:22 czasu lokalnego, czyli 14:22 czasu polskiego. Na pokładzie kapsuły Dragon firmy SpaceX znajdzie się czterech astronautów, a wśród nich 41-letni Sławosz Uznański-Wiśniewski.

Misja Ignis, realizowana we współpracy z amerykańską firmą Axiom Space i Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), odbędzie się w ramach lotu Ax-4 (Axiom Mission 4), którego celem jest dotarcie do ISS. Z kolei sama misja Ignis zakłada przeprowadzenie na orbicie okołoziemskiej bogatego programu naukowo-badawczego.

Czym jest misja Ignis?

Ignis po łacinie oznacza „ogień”, co ma symbolizować pasję odkrywania. Czy stanie się ona iskrą, która zapoczątkuje nowy etap zaangażowania Polski w eksplorację kosmosu? Wszyscy na to liczą. Już dziś krok w rozwoju polskiego sektora kosmicznego i jego roli w globalnej eksploracji kosmosu.

Jedno jest pewne, Sławosz Uznański będzie miał ręce pełne roboty. Kapsuła z astronautami ma dotrzeć do ISS, a cała misja potrwa dwa tygodnie. W tym czasie przeprowadzonych zostanie wiele badań i doświadczeń. W sumie polski astronauta zrealizuje w warunkach mikrograwitacji 13 eksperymentów, które zostały przygotowane przez czołowe polskie instytuty naukowe, uczelnie oraz firmy. Badania obejmą szeroki zakres dziedzin – od testowania zaawansowanych technologii, przez eksperymenty medyczne badające wpływ stanu nieważkości na organizm ludzki, aż po obserwacje psychologiczne. Wyniki tych prac mają przyczynić się do rozwoju innowacyjnych rozwiązań, które znajdą zastosowanie nie tylko w kosmosie, ale i na Ziemi.

Czytaj więcej

Kłótnia Muska z Trumpem zagrozi funkcjonowaniu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej?

Misja, realizowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Polską Agencję Kosmiczną (dzięki współpracy z ESA), zakłada choćby znalezienie odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób pobyt na niskiej orbicie okołoziemskiej wpływa na skład mikrobioty jelitowej człowieka. Eksperci zwracają uwagę, że w ekstremalnych warunkach panujących w kosmosie (mikrograwitacja, promieniowanie kosmiczne, czynniki stresogenne) może dochodzić także do istotnych zaburzeń w składzie, strukturze i funkcjonowaniu mikrobiomu. Dlatego pobrane zostaną próbki kału astronautów, a następnie zamrożone i przetransportowane na Ziemię. Analizie z wykorzystaniem nowoczesnych technik biologii molekularnej poddadzą je następnie naukowcy Wojskowej Akademii Technicznej.

Jakie eksperymenty przeprowadzi polski kosmonauta Sławosz Uznański?

Nie wszystkie z planowanych projektów badawczych lecą w ramach Ax-4. Niektóre już zainstalowano na ISS, jak choćby LeopardISS, który pod koniec maja umieszczono wewnątrz europejskiego modułu Columbus. To również był historyczny moment, bo po raz pierwszy w całości zaprojektowana i zbudowana w Polsce technologia została zamontowana w największym laboratorium badawczym na orbicie.

Czytaj więcej

Bakterie zmutowały na stacji kosmicznej. Mogą stanowić zagrożenie dla ludzi

LeopardISS, za którym stoi firma KP Labs. To jednostka przetwarzania danych, która umożliwia testowanie algorytmów uczenia maszynowego bez konieczności budowania i wynoszenia osobnego satelity. Rozwiązanie zostało w pełni opracowane w Gliwicach i zaprojektowane z myślą o „elastycznych eksperymentach AI” w warunkach lotu kosmicznego. Pierwszym zadaniem jednostki będzie walidacja algorytmów trójwymiarowego mapowania terenu opracowanych przez Politechnikę Poznańską. Oprogramowanie to powstało z myślą o przyszłych misjach planetarnych (wspiera autonomiczną interpretację terenu przez łaziki działające na powierzchni Księżyca lub Marsa).

Czytaj więcej

Hiszpan uczył się w Polsce, teraz poleci w kosmos

Jakie jeszcze zadania będą realizowane w ramach misji Ignis – pierwszej w historii Polski inicjatywy zapewniającej dostęp do infrastruktury Międzynarodowej Stacji Kosmicznej dla krajowych projektów badawczych i technologicznych? To chociażby 30 pokazów edukacyjnych oraz popularnonaukowych. Zaproszeni uczniowie połączą się na żywo ze Sławoszem Uznańskim, a ten odpowie na ich pytania i wykona demonstracje eksperymentów edukacyjnych.

Wysłanie w kosmos drugiego Polaka to historyczny moment. Jedynym, jak dotąd, był Mirosław Hermaszewski, który w 1978 r. uczestniczył w radzieckiej misji Sojuz 30.

Lot, którego start zaplanowano na 10 czerwca, to kamień milowy dla polskiej nauki i sektora kosmicznego. Rakieta Falcon 9 wzbije się z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego na Florydzie o godzinie 8:22 czasu lokalnego, czyli 14:22 czasu polskiego. Na pokładzie kapsuły Dragon firmy SpaceX znajdzie się czterech astronautów, a wśród nich 41-letni Sławosz Uznański-Wiśniewski.

Misja Ignis, realizowana we współpracy z amerykańską firmą Axiom Space i Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), odbędzie się w ramach lotu Ax-4 (Axiom Mission 4), którego celem jest dotarcie do ISS. Z kolei sama misja Ignis zakłada przeprowadzenie na orbicie okołoziemskiej bogatego programu naukowo-badawczego.

Pozostało jeszcze 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Technologie
Powstaje „gniazdo robotów". Kiedy humanoidy przestaną być zawodne i wejdą do domów?
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Technologie
Człowiek z naklejką na czole. Amerykanie mają sposób na zmęczenie
Technologie
Potężna broń Rosji okazała się chińską. To zła wiadomość dla Ukrainy
Technologie
Pokojówka przyszłości odmieni hotele. Ten robot nie tylko sprząta
Technologie
Ukraina może w końcu odeprzeć rosyjskie drony. Pomoc z zaskakującej strony