Światu grożą braki tego gazu. Potężny problem dla sektora nowych technologii

Co ważne, hel jest też używany w branży półprzewodnikowej, w procesach litografii (prognozuje się, że do 2035 r. zapotrzebowanie na ów gaz ze strony producentów chipów niemal się podwoi) oraz w szpitalach (to największy konsument helu na świecie, odpowiadają one za około 32 proc. globalnego zapotrzebowania).

Czy helu zabraknie?

Na rynku może jednak zacząć brakować tego surowca. Z powodu ograniczonej liczby dostawców, trudności w jego wydobyciu, a także napięć geopolitycznych oraz rosnącego popytu pojawiają się okresowe deficyty. Tak było choćby w 2022 r. Teraz znów zbliża się kryzys – przestrzega BBC. I wskazuje, że hel właściwie od 2006 r. jest w stałym w niedoborze, dostawy pozostają niepewne, a producenci mają problemy z nadążaniem za popytem. Wojna w Ukrainie pogłębiła problem, ograniczając dostawy z Rosji (w ramach sankcji wprowadzono w UE zakaz importu rosyjskiego helu). Są, co prawda, duzi producenci w USA, Algierii, czy Katarze (ponadto niedawno odkryto nowe złoża w Tanzanii, których eksploatacja ruszy w tym roku), ale to zbyt mało.

Niepewność jest tym większa, że w ub. r. Amerykanie sprzedali swoje rezerwy federalne tego gazu w pobliżu Amarillo w Teksasie komercyjnemu operatorowi (niemiecka firma Messer). A Stany Zjednoczone odpowiadają za 46 proc. światowych dostaw helu. Ryzyko zaburzeń na rynku jest znaczne. Jak tłumaczy w rozmowie z BBC Christopher Ballentine, kierownik geochemii na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Oksfordzkiego, „wyzwanie znalezienia znaczących złóż helu w celu zaspokojenia rosnącego globalnego popytu wymaga znacznych nakładów finansowych i długiego czasu realizacji”. Eksperci twierdzą, że zasoby tego cennego gazu, przy nadmiernej eksploatacji, mogą zostać wyczerpane. Stąd rozwijana jest już technologia recykling helu. W placówkach badawczych i medycznych wdrażane są np. systemy odzysku i ponownego wykorzystania gazu. Trwają też poszukiwanie nowych złóż oraz prowadzone są prace nad rozwojem technologii umożliwiających efektywniejsze wydobycie.