Do ścigania kobiet za niewłaściwy ubiór Iran zaprzągł kontrowersyjną technologię

Cathryn Grothe, analityk ds. badań w Freedom House, wspieranej przez rząd USA organizacji non profit zajmującej się prawami człowieka, powiedziała portalowi Wired, że ta zmiana powoli dokonywała się w ciągu ostatnich lat. Zamiast informatorów i patroli funkcjonariuszy policja zaczęła używać nowoczesnej zautomatyzowanej cyfrowej inwigilacji przeciwko dysydentom.

Grothe otrzymała zgłoszenia od osób korzystających z platform internetowych do organizowania się w Iranie, które podejrzewają, że zostały w jakiś sposób rozpoznane, a następnie namierzone przez władze offline. Zdaniem analityczki rząd Iranu od lat monitoruje media społecznościowe w celu zidentyfikowania przeciwników reżimu. Jednak, jeśli doniesienia opozycji o używaniu techniki rozpoznawania twarzy są prawdziwe, to jest to pierwszy taki przypadek wykorzystania technologii przez rząd w Teheranie do egzekwowania prawa dotyczącego ubioru związanego z płcią.

Technologia rozpoznawania twarzy stała się chętnie stosowanym narzędziem wielu autorytarnych reżimów na całym świecie jako sposób na tłumienie sprzeciwu społecznego i politycznego. Tak też stało się w Iranie, w którym od miesięcy trwają gwałtowne protesty kobiet sprzeciwiających się obowiązkowi noszenia hidżabu oraz protesty opozycji przeciwko władzy mułłów.

Czytaj więcej

IT

Cios w opresyjne reżimy. WhatsApp zadziała teraz nawet bez internetu

Nowa aktualizacja ma umożliwić ludziom komunikację nawet podczas przerw w dostępie do Internetu. WhatsApp informuje, że uruchomił tę funkcję w odpowiedzi na lawinę globalnych odcięć dostępu do sieci, w tym w Iranie.

Mimo krwawych i okrutnych represji, wyroków śmierci opozycja irańska się nie poddaje. Nie poddają się także władze ścigające protestujących.

„Wiele osób nie zostało aresztowanych na ulicach” – powiedział irański aktywista Shajarizadeh dla Wired. „Zostali aresztowani w swoich domach jeden lub dwa dni później” – dodał, sugerując, że protestujący zostali zidentyfikowani za pomocą technologii rozpoznawania twarzy. Według doniesień aktywistów kobiety w Iranie również otrzymują pocztą elektroniczną wezwania do zapłaty za naruszenie prawa związanego z hidżabem, mimo że nie miały kontaktu z funkcjonariuszem organów ścigania.

Wiele oddziałów irańskiego rządu ma dostęp do technologii rozpoznawania twarzy. Irańscy funkcjonariusze ruchu drogowego zaczęli go używać w 2020 r. do nakładania mandatów i wysyłania esemesem ostrzeżeń kobietom o niewłaściwym noszeniu hidżabu w pojeździe. Mousa Ghazanfarabadi, szef parlamentarnej komisji ds. prawa i sądownictwa, apelował w ubiegłym roku o „wykluczenie z opieki społecznej i kary finansowe” za naruszenie prawa dotyczącego noszenia hidżabu.cWykorzystanie kamer rejestrujących twarz może systematycznie realizować to zadanie i ograniczać obecność policji, w wyniku czego nie będzie więcej starć między policją a obywatelami” – powiedział irańskiemu serwisowi informacyjnemu „Enghelabe Eslami”.

Niektóre systemy rozpoznawania twarzy używane obecnie w Iranie zostały kupione od chińskiej firmy Tiandy, produkującej sprzęt do nadzoru oraz dostarczającej oprogramowanie do tych systemów. Działalność tej firmy w Iranie została opisana w raporcie z grudnia 2021 r. sporządzonym przez IPVM, firmę śledzącą branżę nadzoru i bezpieczeństwa. Tiandy jest jednym z największych producentów kamer bezpieczeństwa na świecie, ale jego sprzedaż odbywała się dotychczas głównie w Chinach. Jednak teraz firma najwyraźniej skorzystała z możliwości ekspansji w Iranie. IPVM odkryło, że strona internetowa Tiandy Iran wymieniała kiedyś jako klientów Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej, policję i rządową organizację koordynującą pracę więźniów.

Czytaj więcej

Bezpieczeństwo

Aplikacje randkowe, Telegram, sarkazm... Protestujący walczą z chińską cenzurą

Sprzeciwiający się restrykcyjnym ograniczeniom covidowym w Chinach uciekają się do coraz bardziej nietypowych metod, by rozpowszechniać nieaprobowane przez władze treści. Pekin nie jest w stanie sobie z tym poradzić.

Naukowcy twierdzą, że rząd Iranu spędził lata na budowaniu cyfrowego aparatu nadzoru, ponieważ krajowa baza danych tożsamości, zbudowana w 2015 r., zawiera dane biometryczne, takie jak skany twarzy, i jest używana do krajowych dowodów osobistych. Teraz ta potężna baza jest wykorzystywana do identyfikacji osób uważanych przez władze za dysydentów.

Reżim w Teheranie musi jednak brać pod uwagę, że każde takie represyjne działania powodują reakcję. Przekonał się o tym Pekin podczas protestów w Hongkongu trzy lata temu. Protestujący chronili się przed kamerami z AI, które były w stanie rozpoznawać twarze, za… parasolkami. Pomagały im też lasery dużej mocy oślepiające kamery.