Co potrafi sztuczna inteligencja. Najdziwniejsze zastosowania AI

Rozwój sztucznej inteligencji postępuje w zawrotnym tempie – według danych Statista do 2030 roku jej wartość rynkowa przekroczy 1,8 bln dol. Zastosowania AI wykraczają daleko poza tradycyjne obszary, takie jak analiza danych, automatyzacja procesów czy zwiększenie produktywności. Coraz częściej wkracza w dziedziny nieoczywiste, także te dotychczas zarezerwowane wyłącznie dla ludzi. Jakie mogą być jej nietypowe zastosowania?

Kreatywna AI

Sztuczna inteligencja potrafi nie tylko analizować dane, ale również tworzyć dzieła literackie, muzyczne czy teatralne, a nawet chronić nasze dziedzictwo kulturowe przed niszczącymi czynnikami.

∑ AI jako pisarz i scenarzysta.

Botnik Studios opracowało algorytm, który po przeszkoleniu na książkach J.K. Rowling napisał nowy rozdział opowieści o Harrym Potterze pt: „Harry Potter and the Portrait of What Looked Like a Large Pile of Ash” („Harry Potter i portret czegoś, co wyglądało jak wielka kupa popiołu”). Tekst, choć absurdalny, posiada wewnętrzną logikę. Być może otwiera to drogę do nowego typu beletrystyki czy ghostwritingu.

AI pisze także scenariusze. Instytut Lingwistyki Formalnej i Stosowanej na Uniwersytecie Karola w Czechach uruchomił projekt THEaiTRE. W jego ramach stworzono interaktywne narzędzie do pisania skryptów THEaiTRobot, które wygenerowało scenariusze do dwóch sztuk teatralnych: „When a Robot Writes a Play” oraz „Permeation”, wystawionych w 2021 roku.

∑ Rap i AI.

Rap to gatunek muzyki wymagający kreatywności, trudny do przełożenia na algorytmy z powodu złożonych rymów i wyrafinowanego języka oraz specyficznych zwrotów subkulturowych. Mimo to aplikacja DeepBeat podjęła wyzwanie i komponuje utwory po przeanalizowaniu rapowych tekstów, chociaż nadal brakuje im ludzkiej finezji.

∑ Ochrona zabytków przed szkodnikami

AI wspiera także konserwację dzieł sztuki. Korniki i termity potrafią skutecznie niszczyć kulturowe dziedzictwo w postaci starych drewnianych konstrukcji, ołtarzy czy rzeźb. Instituto Tecnológico Metalmecánico, Mueble, Madera, Embalaje y Afines realizuje projekt Sispatint. Opracowany w jego ramach system czujników wykorzystuje AI do zapobiegania niszczeniu drewnianych zabytków przez te owady. Innowacja ta może sporo zaoszczędzić na ochronie zabytków, ponieważ rekultywacja drewna kosztuje Europę co roku 730 milionów euro.

Życie po życiu

„Non omnis moriar” nabiera nowego znaczenia w erze sztucznej inteligencji. Nowoczesne aplikacje pozwalają na tworzenie cyfrowych „duchów” – interaktywnych botów, które imitują bliskich zmarłych, umożliwiając użytkownikom wirtualne rozmowy z nimi.

Programistka Eugenia Kuyda, bazując na wiadomościach i nagraniach głosowych swojego zmarłego przyjaciela Romana Mazurenki, stworzyła jego cyfrowego awatara, z którym można rozmawiać za pomocą aplikacji emulującej ludzki dialog. Kuyda jest również twórcą Repliki – chatbota pełniącego rolę wirtualnego asystenta. Replika to jednak coś więcej niż zwykły chatbot – dla wielu osób staje się towarzyszem w chwilach samotności, dostępnym zawsze, gdy go potrzebują. Aplikacja, ucząc się na podstawie setek zadawanych pytań, stopniowo gromadzi wiedzę o użytkowniku i w pewnym sensie staje się także jego cyfrową repliką. Od momentu powstania w II poł. 2017 roku Replikę pobrało już ponad 10 mln osób.

Aplikację do rozmów ze zmarłym ojcem opracował również James Vlahos, tworząc Dadbota – awatara, który opiera się na przetwarzaniu 100 tys. nagranych słów zmarłego, umożliwiając „rozmowę”. Podczas publicznych prezentacji Vlahos przyznał, że jego syn czasami wysyła wiadomości do wirtualnego ducha swojego dziadka, co pokazuje, jak głęboko technologia ta wpływa na ludzkie relacje.

Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje również branżę alkoholową, tworząc nowe smaki i receptury. Szwedzka firma Mackmyra Whisky, we współpracy z Microsoftem i fińską firmą Fourkind, wypuściła pierwszą whisky stworzoną przez AI. Ta analizuje istniejące receptury, typy beczek, dane sprzedażowe i preferencje klientów, generując nowe, nieoczekiwane kombinacje smakowe. Według Microsoftu AI może stworzyć ponad 70 mln przepisów, które – jak przewiduje – będą popularne, w tym nowe kombinacje, których ludzie nigdy by nie wymyślili.

Z kolei IntelligentX Brewing Company wykorzystuje AI do produkcji piwa. Zadaniem algorytmu jest agregacja preferencji konsumentów i ich interpretacja w celu identyfikacji trendów, co pozwala na stałe udoskonalanie receptur.

Czasami trudno jest zorientować się, czy kot jest chory, bo zwierzęta te często ukrywają dolegliwości. Aplikacje takie jak Cat Pain Detector, MeowTalk czy Tably analizują wygląd i dźwięki wydawane przez kota, pomagając właścicielom rozpoznawać jego stan zdrowia. Np. Cat Pain Detector z dokładnością do 90 proc. wykrywa chorobę, opierając się na 6 tys. zdjęć kotów. Aplikacja analizuje wygląd wibrysów, powiek, uszu i nosa pupila w celu wychwycenia różnic między zdrowymi zwierzakami a tymi, które odczuwają ból.

Można też porozmawiać ze swoim kotem za pomocą MeowTalk Cat Translator. Aplikacja zbiera dane, ucząc się miauczenia konkretnego kota, a następnie „tłumaczy” te dźwięki właścicielowi zwierzęcia na język angielski.

Większość z nas zna zapewne z dzieciństwa wiersz Jana Brzechwy o siedmiomilowych butach. W XXI wieku znajdują one swoje ucieleśnienie. Firma Shift Robotics stworzyła bowiem Moonwalkers – inteligentne sandały na kółkach, wyglądające jak wrotki, które dostosowują się do chodu użytkownika i pozwalają poruszać się z prędkością nawet do 11 km/h. Buty zostały uznane przez magazyn TimeE za jeden z najlepszych wynalazków w 2023 roku. Niestety ich cena (1400 dol.) sprawia, że pozostają raczej gadżetem dla entuzjastów nowych technologii.