Grzyb Aspergillus flavus przez dekady budził grozę wśród archeologów i historyków – to właśnie jego żółte zarodniki, zdolne do przetrwania tysiące lat w uśpieniu, uznaje się dziś za prawdopodobną przyczynę tzw. klątwy faraona. Po otwarciu grobowca Tutanchamona w 1922 r. grupa osób biorących udział w tym odkrycie zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach. Jak się okazuje winny nie był pradawny urok, lecz toksyczny grzyb. Ten sam, który w latach 70. stał za tragedią, jaka rozegrała się w Polsce. Wówczas, po otwarciu grobowca Kazimierza IV Jagiellończyka w katedrze na Wawelu, Aspergillus flavus (kropidlak żółty) zdziesiątkował rodzimych badaczy. I wtedy też mówiono o klątwie – „klątwie Jagiellończyka”.
Toksyczny grzyb w służbie człowieka
Kropidlak żółty wytwarza aflatoksyny, substancje powodujące u człowieka najczęściej wylewy krwi, zawały, jak również przyspieszony rozwój nowotworów. Teraz o tym niebezpiecznym grzybie znów może być głośno. Ale nie będzie zbierał śmiertelnego żniwa, ale ratował życie.
Czytaj więcej
Naukowcy pracują nad nową terapią antyrakową, nieinwazyjną i bardzo skuteczną. Znaleźli sposób na...
Badacze z Uniwersytetu Pennsylvania przekształcili toksynę, odpowiedzialną za tajemnicze zgony archeologów, w źródło nowej klasy związków niszczących komórki białaczkowe. To może być przełomowe odkrycie, które otwiera nowy rozdział w poszukiwaniu leków przeciwnowotworowych. Aspergillus flavus, który wywołuje śmiertelne infekcje płuc, zwłaszcza u osób z osłabioną odpornością, pod lupę, a właściwie mikroskop, wziął zespół prof. Sherry Gao. Naukowcy wyizolowali cząsteczki tzw. RiPP (peptydy syntetyzowane rybosomalnie i modyfikowane potranslacyjnie) i nazwali je asperigmycynami. Należy podkreślić, że podobne związki znane są ze świata bakterii, ale wśród grzybów ich identyfikacja to rzadkość.
Jak grzyb niszczy komórki rakowe?
Jak podaje serwis Interesting Engineering (IE), testy laboratoryjne wykazały, iż dwa z czterech wariantów asperigmycyn niszczą komórki białaczkowe. Przełom nastąpił jednak po dodaniu do nich cząsteczki tłuszczowej – lipidu. „Tak zmodyfikowane związki dorównały skutecznością cytarabinie i daunorubicynie, standardowym lekom stosowanym od dekad w leczeniu białaczki” – pisze IE.
