Rosja ma zaskakujący problem. Przez AI firmy zwalniają tam na potęgę

Co ciekawe, wraz z falą zwolnień, rosyjskie sądy zaczynają rozpatrywać pierwsze sprawy, w których pracownicy walczą z decyzjami podjętymi przez lub z powodu algorytmów. RBK opisuje głośny przypadek ze spółki Alisa, producenta odzieży, który w ramach programu „Oszczędna produkcja” postanowił ciąć koszty o minimum 20 proc., zastępując menedżerów technologiami neuronowymi.

Scenariusz był drastyczny: menedżerka kategorii otrzymała powiadomienie o zmianie warunków pracy i – zamiast standardowych 40 godzin tygodniowo (od 9:00 do 18:00), firma zaoferowała jej pracę w wymiarze dwóch godzin dziennie, z proporcjonalnym obniżeniem pensji. Uzasadnienie? Nowe oprogramowanie, które przejęło większość jej zadań. Kobieta nie przyjęła nowych warunków, odeszła z pracy i skierowała sprawę do sądu. Wymiar sprawiedliwości przyznał jej rację, uznając zwolnienie za niezgodne z prawem. To jednak dopiero wierzchołek góry lodowej, bo rosyjskie prawo – podobnie jak legislacja w wielu innych krajach – nie nadąża za tempem zmian.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Pracujemy z AI częściej niż Europejczycy. Ale jest duży problem

Boty coraz wyraźniej pomagają Polakom...

Pro

Nie ma już „bezpiecznych zawodów”

Analitycy uważają, że dla wielu firm hasło „AI” staje się wygodną wymówką – część korporacji maskuje w ten sposób zwolnienia wynikające z wcześniejszego przerostu zatrudnienia oraz spowolnienia gospodarczego, czy wręcz hamowania, będącego następstwem nałożonych na Rosję szerokich sankcji w związku z jej agresją na Ukrainę.

Ale to, co dzieje się w rosyjskich biurowcach, jest echem ostrzeżeń płynących od „ojców chrzestnych AI” – Yoshua Bengio, laureat Nagrody Turinga oraz noblista Geoffrey Hinton niedawno ostrzegli, że pojęcie „bezpiecznego zawodu” odchodzi do lamusa. Bengio przekonuje, iż tzw. zawody kognitywne, wykonywane „zza klawiatury”, znikną jako pierwsze. Jego zdaniem praca fizyczna nie jest jednak bezpieczna, a hydraulicy czy elektrycy mają jedynie nieco więcej czasu niż programiści czy analitycy. Naukowcy sądzą, że i te profesje nie oprą się automatyzacji. To tylko kwestia czasu, aż robotyka dogoni możliwości modeli językowych.

Globalne dane potwierdzają ten trend. W USA liczba ogłoszeń o redukcji etatów osiągnęła najwyższy poziom od 2020 r., a ponad 54 tysiące zwolnień wprost przypisano wdrożeniom AI. Giganci tacy jak Intel, IBM czy Salesforce likwidują tysiące stanowisk obsługi klienta, zastępując je agentami AI. Z kolei Microsoft, analizując pracę swojego asystenta Copilot, stworzył listę 40 zawodów „wysokiego ryzyka” – od tłumaczy i historyków, po programistów.