Ćwiczenia w goglach zaskoczyły efektami. Czy technologia postawi na nogi Polaków?

Technologia, powszechnie kojarzona z siedzącym trybem życia, zachęca do aktywności – dowodzą polscy naukowcy.

Publikacja: 13.05.2025 06:00

Awatary mogą zdopingować do ćwiczeń – tak przynajmniej wynika z najnowszych badań polskich naukowców

Awatary mogą zdopingować do ćwiczeń – tak przynajmniej wynika z najnowszych badań polskich naukowców z OPI PIB

Foto: AdobeStock

Co czwarta dorosła osoba na świecie nie angażuje się w aktywność fizyczną, choć ta ma istotny wpływ na zdrowie człowieka – wynika z danych WHO. Eksperci wskazują, że niewystarczająca ilość ruchu pojawia się już w okresie dojrzewania i nasila się na kolejnych etapach życia. Badania tej międzynarodowej organizacji dowodzą: 81 proc. nastolatków na świecie w wieku 11–17 lat nie spełnia zaleceń WHO dotyczących aktywności fizycznej. Z globalnym problemem siedzącego trybu życia, niewystarczającej ilości ruchu oraz negatywnego stosunku do wysiłku fizycznego niespodziewanie może poradzić sobie technologia, która właśnie kojarzona jest powszechnie z powyższymi, negatywnymi atrybutami.

Mowa o wirtualnej rzeczywistości (VR). Doświadczenie przeprowadzone przez polskich naukowców zaskakują.

Ćwiczenia w goglach?

Wraz z rozwojem VR możliwe stało się zdalne przekazywanie zachęt do podejmowania aktywności fizycznej. Eksperci z Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB) zbadali, jak wirtualna rzeczywistość i „cyfrowi trenerzy” (awatary) wpływają na zmianę stosunku do ruchu czy treningu. Badacze ciekawi byli, czy zdalne formy ćwiczeń, jak treningi w wirtualnej rzeczywistości lub obecnie powszechne treningi przed ekranem, mogą wpływać na zmianę emocjonalnego nastawienia do aktywności fizycznej. Chcieli również znaleźć odpowiedź na pytanie, czy trening z cyfrowym bytem (trenerem awatarem) może być równie motywujący jak trening z prawdziwym trenerem?

Czytaj więcej

Będą się uczyć w goglach na głowie. To rozwiązanie podbija szkoły

Badali także czynniki wpływające na zmianę emocjonalnego nastawienia do treningu fizycznego. W tym celu wykorzystali piętnastominutowy trening typu HIIT (High-Intensity Interval Training) składający się z 15 ćwiczeń wykonywanych z wysoką intensywnością, przeplatanych krótkimi okresami o niskiej intensywności. Stworzono animowane awatary, które odwzorowywały ruchy trenerów. Zaprojektowano specjalną aplikację VR do użytku domowego. Korzystano ze specjalnej platformy do zarządzania warunkami eksperymentalnymi i śledzenia postępów w realizacji treningów przez badanych. Przygotowano też elektroniczny kwestionariusz do pomiaru przed, w trakcie i po treningu. Uczestników przydzielono do jednego z czterech warunków eksperymentalnych (ekran + awatar, ekran + człowiek, VR + awatar i VR + człowiek). Każda grupa składała się z 25 uczestników, a płeć trenera dopasowano do płci uczestnika. Uczestnicy badania z użyciem VR byli rekrutowani z grup facebookowych VR i posiadali swój własny sprzęt. Badani mieli za zadanie wykonać sześć treningów w ciągu 14 dni, przy czym trzy pierwsze treningi musieli wykonać w ciągu pierwszych siedmiu dni. Zaraz po wykonaniu każdej sesji treningowej badani wypełniali ankietę dotyczącą wrażeń z treningu. Po ukończeniu wszystkich treningów badani wypełniali ponownie kwestionariusz dotyczący ich postaw wobec treningu fizycznego. Badacze chcieli sprawdzić, czy przejście przez serię treningów zmieniło coś w postawach badanych.

Awatar może być skutecznym trenerem

– Wyniki badania pokazały, że istotna zmiana afektywnej postawy dokonała się jedynie w warunkach wirtualnej rzeczywistości – niezależnie od tego, czy badani ćwiczyli z człowiekiem, czy z awatarem. Znaczenie miało to, gdzie badani ćwiczyli, a nie z kim. Jeśli badani ćwiczyli z człowiekiem, to po zakończeniu wszystkich treningów jedynie grupa VR doświadczyła pozytywnej zmiany postawy wobec ćwiczeń. Podobnie było w przypadku ćwiczeń z awatarem – tylko w grupie VR nastąpił pozytywny wzrost tej postawy – mówi dr Grzegorz Banerski, adiunkt w OPI PIB. – Interesujące jest to, że postać trenera nie miała znaczenia. W obu środowiskach typ postaci trenera nie miał wpływu na stosunek do ćwiczeń. Wobec tego cyfrowa postać w sytuacji treningowej pośredniczonej przez te media może spełniać podobne funkcje jak człowiek – dodaje.

Czytaj więcej

Terapia w goglach VR. Polski start-up walczy ze stresem, lękiem i bezsennością

Wcześniejsze analizy dowiodły, że – jeśli podczas konkretnej sesji treningowej jesteśmy pełni energii, a do tego dobrze czujemy się w otoczeniu, w którym ćwiczymy – istnieje duża szansa, że chętnie podejmiemy wysiłek po raz kolejny.

– Wirtualna rzeczywistość to niewątpliwie technologia, która wpływa na postawy użytkowników. Dotychczas badaliśmy m.in. zastosowanie VR w komunikatach alarmowych, konferencjach zdalnych, pracy zespołowej, rozwijaniu empatii oraz identyfikacji użytkowników VR na podstawie ruchu ciała, co bezpośrednio odnosi się do problemu prywatności w systemach VR. Tym razem przeanalizowaliśmy wykorzystanie tej technologii w podejmowaniu aktywności fizycznej. Wyniki są obiecujące – komentuje dr hab. inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor OPI PIB.

Warto dodać, że w obu grupach VR na początku postawa wobec ćwiczeń była niższa niż w grupach ćwiczących przed ekranem – wręcz negatywna. Jednak po odbyciu sesji treningowych postawa ta istotnie wzrosła i zrównała się z postawą osób ćwiczących przed ekranem.

Co czwarta dorosła osoba na świecie nie angażuje się w aktywność fizyczną, choć ta ma istotny wpływ na zdrowie człowieka – wynika z danych WHO. Eksperci wskazują, że niewystarczająca ilość ruchu pojawia się już w okresie dojrzewania i nasila się na kolejnych etapach życia. Badania tej międzynarodowej organizacji dowodzą: 81 proc. nastolatków na świecie w wieku 11–17 lat nie spełnia zaleceń WHO dotyczących aktywności fizycznej. Z globalnym problemem siedzącego trybu życia, niewystarczającej ilości ruchu oraz negatywnego stosunku do wysiłku fizycznego niespodziewanie może poradzić sobie technologia, która właśnie kojarzona jest powszechnie z powyższymi, negatywnymi atrybutami.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Technologie
Gigantyczna liczba robotów przypominających ludzi. Elon Musk: Chiny przejmą przywództwo
Materiał Promocyjny
BIO_REACTION 2025
Technologie
AI spowoduje wkrótce masowe bezrobocie. W tych dziedzinach będzie to prawdziwa apokalipsa
Technologie
Podróże naziemne będą szybsze niż podróże samolotem. Przełamano kluczową przeszkodę
Technologie
Amerykańskie big techy mogą tracić w Europie. UE walczy o suwerenność
Materiał Promocyjny
Edycja marzeń, czyli realme inspirowany Formułą 1
Technologie
Inwazja niemieckich humanoidów? Elon Musk ma powody do obaw