Polska biotechnologia nie może rozwinąć skrzydeł

Na koniec 2017 r. globalną wartość rynku szacowano na 414 mld dol. (dla porównania: w 2013 r. było to 270,5 mld dol.). Rosnąca wartość sektora biotechnologii nie jest przypadkowa. Starzejące się społeczeństwa, coraz większe zapotrzebowanie na środki medyczne związane z postępem cywilizacyjnym i poprawa warunków życia skutecznie go napędzają.

A jak jest nad Wisłą? Kapitalizacja pięciu największych spółek na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych to ponad 14 mld zł. Eksperci oceniają, że sytuacja jest trudna, a wysoki stopień skomplikowana projektów nie ułatwia firmom pozyskiwania inwestorów.

Osiągnięcia i ryzyka

Polska ma co prawda swoje sukcesy w biotechnologii. Wśród nich znalazły się na przykład: nanobioceluloza pochodzenia bakteryjnego, opatrunki z lnu genetycznie zmodyfikowanego, gensulina dla cukrzyków czy masowa produkcja roślin metodą in vitro. Niestety, są to ciągle pojedyncze osiągnięcia.

Foto: cyfrowa.rp.pl

W ekspertyzie z 2017 r. Komitet Biotechnologiczny Polskiej Akademii Nauk przedstawił plan rozwoju biotechnologii. Motorem napędowym są dobrze wykształcone kadry i 13 tys. studentów biotechnologii, wysokie zatrudnienie w szeroko rozumianej biogospodarce czy udział rolnictwa w gospodarce. Za niezbędne uznano przygotowanie programu narodowego, odpowiedniego prawa, wzrost akceptacji społecznej i więcej środków finansowych. „Musimy pamiętać, że największe korporacje międzynarodowe przeznaczają na własne badania (np. wyłącznie na wąski zakres nauk przyrodniczych) więcej środków finansowych niż łączne nakłady na całą polską naukę” – zauważają autorzy ekspertyzy.

CZYTAJ TAKŻE: Polska biotechnologia budowana niemal od podstaw

– Branża spółek biotechnologicznych na naszej giełdzie jest stosunkowo młoda. Stawia duże wyzwania przed zarządzającymi pod względem bardzo specjalistycznej wiedzy – ocenia Dawid Frączek, zarządzający funduszami w Aviva Investors TFI. Specyfiką tego sektora jest opracowywanie rozwiązań, które mogą mieć tylko wartość naukową. – Podejście do wyceny tego typu spółek jest również bardzo nietypowe i opiera się na metodzie rNPV, czyli zdyskontowanych przepływach pieniężnych ważonych ryzykiem. Z doświadczeń innych rynków wynika, że sukces osiąga jeden na osiem projektów biotechnologicznych, które trafiły do badań klinicznych. A nie wszystkie dochodzą nawet do tego etapu – zaznacza Frączek. – Upraszczając: siedem pozostałych projektów ma wartość naukowo-poznawczą z niewielką szansą na zwrot z inwestycji, mimo wydania ogromnych pieniędzy na ich rozwój – podkreśla.

Czynnikiem ryzyka dla rozwoju sektora jest niechęć do finansowania nowych projektów. Właśnie dlatego tak ważna jest dywersyfikacja projektów biotechnologicznych – uważa ekspert. Takiej dywersyfikacji dokonują także same spółki, tworząc kilka platform badawczych w ramach swojej działalności.

Zachwyt i potencjał

Maciej Wieczorek, prezes zarządu Celon Pharmy, ma odmienne zdanie na temat sektora. – Inwestorzy nie boją się inwestować w biotechnologię. Przeciwnie, są zachwyceni i bardzo mocno się na niej skupiają. Dostrzegają jej daleki, przyszłościowy potencjał. Coraz więcej analityków potrafi dokładnie i rzetelnie oceniać spółki z tego sektora. W ciągu pięciu lat poczyniono ogromny postęp w tym zakresie, ale nie tylko w nim. Jako kraj jesteśmy coraz silniejszym graczem w Europie i mocno się rozwijamy – mówi Wieczorek.

– W ostatnich latach w Polsce powstało sporo spółek z szeroko rozumianej branży life science – zauważa Sanjeev Choudhary, prezes notowanej na New Connect spółki Medinice. – Jednym z prężnie rozwijających się obszarów tego rynku jest sektor technologii medycznych, w którym działamy. W Polsce jest wielu naukowców, którzy chcą przekuć swoje pomysły w sukces komercyjny. Przybywa również specjalistów w zakresie np. biotechnologii czy inżynierii biomedycznej – wskazuje Choudhary.