„100 innowacji stulecia”. Energia ze słońca trafi do auta i smartfona

Polski startup Saule Technologies chce odmienić rynek fotowoltaiki i zmienić panujący na nim układ sił. Dzięki nowatorskim rozwiązaniom, bazującym na tzw. perowskitach, smartfony czy elektryczne auta zasilane byłyby energią solarną.

Polska miała być już zagłębiem rozwoju wielu nowatorskich technologii – od grafenu, przez druk 3D, drony, po tzw. beacony (minitransmitery łączące się z urządzeniami mobilnymi za pomocą Bluetooth). Żadna z tych obiecujących prognoz jednak się nie spełniła. Część projektów zakończyła się kompletną porażką, inne nie wyszły ze swojej rynkowej niszy lub przegrały ze światową konkurencją. Czy tak samo będzie z perowskitami?

Innowacyjna technologia, w której – za sprawą Saule Technologies – nasz kraj ma możliwość uzyskania pozycji globalnego lidera, to nadzieja wielu sektorów. Wrocławski startup i kierujący nim Piotr Krych, Olga Malinkiewicz oraz Artur Kupczunas mają szansę przyczynić się do przełomu w energetyce.

Polacy zastąpią krzem?

Perowskity to nowa i dynamicznie rozwijająca się technologia w fotowoltaice. Innowacyjny materiał to minerał, który potrafi wyjątkowo skutecznie absorbować światło, oferuje efektywność energetyczną porównywalną z panelami krzemowymi, ale jest tańszy i prostszy do wyprodukowania. To ekologiczne źródło energii, uniwersalne w zastosowaniu, stanowić będzie konkurencję dla ogniw krzemowych. Perowskity mają sprawność konwersji energii na poziomie 18–22 proc., czyli podobną do krzemu, ale można je stosować w ultracienkich warstwach. – Folia fotowoltaiczna grubości ludzkiego włosa, transparentna, elastyczna, którą można wykorzystywać w wielu produktach – wylicza zalety Piotr Krych.

CZYTAJ TAKŻE: To będzie przełomowa technologia? Energia czerpana z… cienia

Saule Technologies założona została w 2014 r. Firma zaczynała działalność, gdy nie było jeszcze takiego boomu na zieloną energię. Dziś już prężnie funkcjonuje w dynamicznie rozwijającej się branży. Dla startupu w laboratoriach pracują naukowcy z całego świata, a Saule Technologies – jak zapewnia Krych – jest na szczycie firm z branży szukających sposobu komercjalizacji tej technologii.

Liczba europejskich podmiotów, zajmujących się produkcją „tradycyjnych” paneli fotowoltaicznych, jest dziś dwucyfrowa. Pod tym względem przegrywamy z konkurencją z Azji, głównie z Chin, która jest rozgrywającym na krzemowym rynku (z uwagi na złoża surowca). Czy układ sił zmienią perowskity? Wiele na to wskazuje. A istotną rolę w owej rewolucji może odegrać właśnie polski startup. Saule Technologies od sześciu lat intensywnie pracuje bowiem nad zastosowaniem druku atramentowego do produkcji perowskitowych modułów fotowoltaicznych o dowolnym kształcie.

CZYTAJ TAKŻE: Słoneczne auta rzucają wyzwanie zwykłym elektrykom

Kiedy doczekamy się budynków, smartfonów lub pojazdów, które będą zasilane za pomocą energii solarnej? Według Saule Technologies jest to możliwe znacznie szybciej, niż mogłoby się wydawać. Rodzima spółka produkująca elastyczne ogniwa fotowoltaiczne na bazie technologii perowskitowej jest już na etapie komercjalizacji swojej technologii. Kilka dni temu rozpisała nawet konkurs, który ma sprawić, że innowacyjne rozwiązania przyszłości powstaną już dzisiaj. Czekają na to przedstawiciele takich branż, jak energetyka, teleinformatyka, handel czy budownictwo.

Saule Technologies Awards 2020 to konkurs skierowany do innowatorów i biznesu w trzech kategoriach: budownictwo, IoT (internet rzeczy) oraz elektromobilność.

Stoimy u progu zmian

Startup, który produkuje elastyczne ogniwa fotowoltaiczne na bazie perowskitów, szuka rozwiązań, które zrewolucjonizują sposoby wykorzystywania energii słonecznej. To właśnie dzięki tej technologii mają w przyszłości powstawać bowiem samowystarczalne energetycznie budynki, które będą generowały zieloną̨ energię na własne potrzeby i dla otoczenia, przy czym ogniwa fotowoltaiczne nie zeszpecą krajobrazu i architektury.

Zainteresowana tą technologią jest m.in. firma Skanska, która już współpracuje z Saule Technologies i zamierza w przyszłości korzystać z folii fotowoltaicznych na elewacjach tworzonych przez siebie nieruchomości. – To niesamowity potencjał dla budynków. Dotąd lokowanie odnawialnych źródeł energii w miastach było bardzo ograniczone, de facto do przestrzeni dachu, często niedostępnej lub bardzo małej w stosunku do całej powierzchni budynku. Teraz otwiera się możliwość stosowania folii fotowoltaicznych na fasadach. I to jest powierzchnia wielokrotnie większa, a zatem spodziewane korzyści energetyczne również – zauważa Adam Targowski, menedżer ds. zrównoważonego rozwoju w Skanska.

otwiera się możliwość stosowania folii fotowoltaicznych na fasadach, a nie tylko na dachach

Ale to również perowskity mają szansę sprawić, że np. drony patrolujące lasy pod kątem pożarów, nigdy nie będą musiały lądować, a posiadacze smartfonów natomiast zapomną o ich ładowaniu (produkty będą miały bowiem własne, niezależne źródło zasilania). Wiele przedmiotów dzięki zaimpelementowanej strukturze fotowoltaicznej zyska dodatkową wartość i funkcjonalność. O skali nadchodzącej rewolucji może świadczyć wizja pojazdów, które będą w stanie przejechać całą Europę bez zużycia kropli oleju napędowego. Ogniwa fotowoltaiczne mają bowiem przyczynić się do generowania energii dla różnego rodzaju pojazdów elektrycznych.

Piotr Krych ma nadzieję, że wreszcie nadchodzą dobre lata dla ekologii i zielonej energii. – Chcemy być motorem tych zmian – podkreśla.

Zaawansowane prace nad zastosowaniem perowskitów prowadzą nie tylko rodzimi badacze, ale też naukowcy w W. Brytanii (Oxford Photovoltaics), USA (np. Worcester Polytechnic Institute), Niemczech (m.in. Helmholtz Zentrum i Fraunhofer ISE), Australii (GreatCell Solar, Uniwersytet Nowej Południowej Walii) czy Chinach (Soochow University, Weihua Solar).