Nowy sposób na zalew plastikowych śmieci. Można je zjeść

Zanieczyszczenie plastikiem to jeden z największych problemów środowiskowych naszych czasów. Na oceanach już teraz pływają ogromne wyspy plastiku. Trudno poradzić sobie z takimi śmieciami, ale naukowcy nie ustają w wysiłkach znalezienia odpowiedniego rozwiązania.

Publikacja: 27.06.2021 16:21

Nowy sposób na zalew plastikowych śmieci. Można je zjeść

Foto: Bloomberg

Naukowcy z Uniwersytetu w Edynburgu wykorzystali zmodyfikowane w laboratorium bakterie E. coli do przekształcenia jednego z najpopularniejszych tworzyw sztucznych w aromat waniliowy. Brzmi dziwacznie, ale to w sumie bardzo kreatywny sposób na pozbycie się śmieci.

CZYTAJ TAKŻE: Jest roślinna alternatywa dla plastiku. Piekielna wytrzymałość

Politereftalan etylenu (PET) to powszechnie stosowane tworzywo sztuczne. Jest mocny, lekki i tani, przez co doskonale nadaje się do pakowania i tworzenia wszelkiego rodzaju plastikowych rzeczy. PET jest wykonany z nieodnawialnych materiałów, takich jak ropa i gaz, i jest tak popularny, że pudełko na sok na twoim stole jest prawdopodobnie wykonane z niego lub przynajmniej wyłożone nim. Ogromna część opakowań żywności zawiera go, co oznacza, że każdego roku wytwarza się około 50 milionów ton odpadów PET. Recykling ich jest możliwy, ale ten plastik jest tak tani, że nawet produkty z recyklingu trafiają na wysypiska. Zwyczajnie nie opłaca się go firmom odzyskiwać i przetwarzać. Obecnie tworzywa sztuczne tracą około 95 proc swojej wartości jako materiał po jednorazowym użyciu.

Niechęć firm do recyklingu plastiku PET i przyrost ilości plastikowych śmieci zainspirowały naukowców do znalezienia taniego i prostego sposobu na jego neutralizację w środowisku. Naukowcy postanowili wykorzystać pospolitą bakterię E. coli do rozbicia PET. Wykorzystali laboratoryjnie zmodyfikowane bakterie, aby przekształcić kwas tereftalowy, który pochodzi z PET, w wysokiej jakości związek wanilinowy.

Jakiś czas temu naukowcy opracowali zmutowane enzymy do rozbicia polimeru politereftalanu etylenu stosowanego w butelkach do napojów na jego podstawowe jednostki, kwas tereftalowy (TA).

CZYTAJ TAKŻE: Maseczki katastrofą dla środowiska. Wracają do nas w mięsie

Wanilina jest głównym składnikiem wyekstrahowanych ziaren wanilii i jest w popularnym środkiem aromatyzującym, który nadaje ten znajomy smak tysiącom różnych produktów spożywczych. To wydaje się nieprawdopodobne, ale faktycznie dzięki reakcjom chemicznym bakterie E. coli są w stanie przekształcić PET w aromat waniliowy dla przemysłu spożywczego. Zanim powstała w ten sposób wanilina trafi do ciastek, napojów i deserów, a nawet kosmetyków i środków czystości wymagane będą dodatkowe testy, ale zdaniem naukowców z Edynburga pierwsze testy są bardzo obiecujące.

Naukowcy uważają, że rozwój biotechnologii może pobudzić gospodarkę o obiegu zamkniętymi pomóc zmniejszyć zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi środowiska naturalnego. Dodatkowo obniży koszty recyklingu. „To pierwszy przykład wykorzystania systemu biologicznego do przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych w cenną chemię przemysłową, co ma bardzo ciekawe implikacje dla gospodarki o obiegu zamkniętym” – uważa dr Joanna Sadler, współautorka badania. „Wyniki naszych badań mają poważne implikacje dla dziedziny zrównoważonego rozwoju tworzyw sztucznych i pokazują moc biologii syntetycznej w rozwiązywaniu rzeczywistych wyzwań” – dodała.

CZYTAJ TAKŻE: Mają pomysł na 100-proc. recykling butelek. Las był inspiracją

Pomysł z wykorzystaniem plastikowych śmieci jak źródła syntetycznej waniliny może okazać się korzystny ekonomiczne także dlatego, że popyt na nią wciąż rośnie. W 2018 roku globalny popyt wyniósł 37 tys. ton, co znacznie przekracza podaż z naturalnych źródeł. Około 85 proc. waniliny jest obecnie syntetyzowane z chemikaliów pochodzących z paliw kopalnych. A producenci naturalnego ekstraktu wciąż zmagają się ze skutkami katastrof naturalnych, które zniszczyły plantacje na Madagaskarze, głównym producencie naturalnej wanilii.

Technologie
Sztuczna inteligencja zdecyduje o zabiciu człowieka. ChatGPT idzie na wojnę
Technologie
Powstała realna alternatywa dla plastiku. Zwycięstwo w wojnie z odpadami?
Technologie
Jakim pojazdem pojadą po Księżycu astronauci? Pierwszy taki łazik skonstruował Polak
Technologie
Chcą dostarczyć niezwykłą broń Ukrainie. Moneta trafiona z odległości kilometra
Technologie
Naukowcy opracowali „inteligentny” płyn. Ma odmienić robotykę i motoryzację