Reklama

Lot Polaka w kosmos to początek. Teraz poleci tam laboratorium

Polska robi kolejny krok w kosmosie – po locie Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego teraz przyszła pora na wystrzelenie własnego satelity badawczego. Za projektem stoi Sieć Badawcza Łukasiewicz.

Publikacja: 08.08.2025 13:10

Polskie technologie będą testowane w kosmosie. Za projektem stoi stoi Sieć Badawcza Łukasiewicz

Polskie technologie będą testowane w kosmosie. Za projektem stoi stoi Sieć Badawcza Łukasiewicz

Foto: Space X

Mowa o projekcie SPARK (Satellite Platform for Advancement of Research and Knowledge), którego celem jest z jednej strony opracowanie i wyniesienie na orbitę eksperymentalnego satelity badawczego, zaś z drugiej – prowadzenie testów polskich technologii w warunkach kosmicznych. To strategiczny projekt realizowany przez Sieć Badawczą Łukasiewicz: Instytut Lotnictwa, Instytut Metali Nieżelaznych oraz Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów.

Czym są projekty SPARK i Bursztyn?

W piątek dr Hubert Cichocki, prezes Łukasiewicza, a także minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek, oficjalnie zainaugurowali SPARK-a. Projekt ma kosztować ok. 15 mln zł. Według ministra Polska robi milowy krok naprzód, a stworzenie tej tzw. platformy orbitalnej, to pionierski ruch, który ma być motorem napędowym dla całego sektora kosmicznego i badawczego nad Wisłą. Satelita ma być bowiem kosmicznym laboratorium, w którym – w warunkach mikrograwitacji – testowane będą najróżniejsze technologie, m.in. z zakresu awioniki. To pozwoli naukowcom przeprowadzać różne zaawansowane doświadczenia bez potrzeby wyjazdu za granicę. Harmonogram zakłada, iż satelita zostanie wyniesiony na orbitę w ciągu dwóch lat.

Czytaj więcej

Polacy pomogą w badaniu Słońca. W kosmos ruszyła niezwykła misja

W praktyce Polska intensyfikuje działania w sektorze kosmicznym, realizując dwa strategiczne projekty, które mają zapewnić krajowemu przemysłowi i nauce realną niezależność technologiczną. Drugi z nich to również przedsięwzięcie Łukasiewicza – projekt rakiety suborbitalnej ILR-33 Bursztyn 2K. Tu już można mówić o sukcesie, bo 3 lipca 2023 r. rakieta (w całości zaprojektowana i zbudowana w Instytucie Lotnictwa) osiągnęła pułap 101 km, przekraczając umowną granicę kosmosu. Start z norweskiego portu Andøya był zwieńczeniem prac nad innowacyjnym, ekologicznym napędem hybrydowym. Co ważne, Bursztyn 2K jest rozwiązaniem „wysoce konkurencyjnym cenowo”, a technologia ta jest w pełni skalowalna. Instytut podał, że w ciągu 6-8 lat jest w stanie na jej bazie zbudować system nośny zdolny do wynoszenia na niską orbitę satelitów o masie do 70 kg. To pokazuje, że Polska wychodzi z okresu inkubacji i staje się krajem posiadającym kompleksowe zdolności w sektorze kosmicznym – od projektowania i budowy satelitów, po rozwijanie własnych, tanich systemów ich wynoszenia.

Polski astronauta dał impuls?

O naszej rosnącej roli w tym sektorze świadczyć może misja dr Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. 14 lipca kapsuła Dragon Grace z drugim w historii Polakiem w kosmosie odłączyła się od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), kończąc orbitalną fazę pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej (w ramach projektu IGNIS). Nasz astronauta na pokładzie ISS przeprowadzał szereg badań naukowych i doświadczeń. To przełomowe przedsięwzięcie realizowała Polska Agencja Kosmiczna we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA).

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Polacy ratują Ziemię. Kluczowa misja kosmiczna z urządzeniem z Warszawy

Wśród 13 eksperymentów zrealizowanych przez Uznańskiego-Wiśniewskiego na pokładzie ISS, w module Columbus (pełniącym rolę europejskiego laboratorium badawczego) szczególne znaczenie miał LeopardISS. To autonomiczny system przetwarzania danych oparty na sztucznej inteligencji, opracowany przez firmę KP Labs z Gliwic. To niewielka, specjalistyczna jednostka zaprojektowana z myślą o testowaniu zaawansowanych algorytmów sztucznej inteligencji bez potrzeby wysyłania całych satelitów. Urządzenie zostało zintegrowane na pokładzie ISS z platformą ICE Cubes Facility, zapewniającą zasilanie, stabilizację termiczną oraz transmisję danych i łączność w czasie rzeczywistym. W ramach misji Uznański-Wiśniewski uruchomił na nim algorytm mapowania terenu 3D, stworzony przez zespół z Politechniki Poznańskiej. Dzięki zastosowanemu algorytmowi, system może w czasie rzeczywistym identyfikować przeszkody terenowe, wyznaczać optymalne trajektorie i podejmować decyzje na miejscu – bez konieczności polegania na komunikacji z kontrolą naziemną.

Realizując wszystkie eksperymenty, polski astronauta przeznaczył łącznie około 95 godzin na prace badawcze w mikrograwitacji, obejmujące zarówno projekty polskich instytucji, jak i eksperymenty ESA.

Mowa o projekcie SPARK (Satellite Platform for Advancement of Research and Knowledge), którego celem jest z jednej strony opracowanie i wyniesienie na orbitę eksperymentalnego satelity badawczego, zaś z drugiej – prowadzenie testów polskich technologii w warunkach kosmicznych. To strategiczny projekt realizowany przez Sieć Badawczą Łukasiewicz: Instytut Lotnictwa, Instytut Metali Nieżelaznych oraz Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów.

Czym są projekty SPARK i Bursztyn?

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Reklama
Technologie
Nowy król AI? Zaprezentowany GPT-5 ma zmieść konkurencję
Technologie
Wyciekły informacje o nowym ChatGPT. Co wiadomo o GPT-5, przełomowej AI?
Technologie
Nowy procesor z Tajwanu może zrewolucjonizować sztuczną inteligencję
Technologie
Nadlatuje hipersoniczny następca Blackbirda? To ma być „magiczna” maszyna
Technologie
Koniec ery krzemu? Chińczycy pokazali chip przyszłości
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama