rpkom.pl: – Wprowadzone ustawowo?
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Niekoniecznie. Odpowiednie podstawy prawne już istnieje. Chodzi o odpowiednie rekomendacje do takich działań wystosowane przez rząd do samorządów. Chodzi o to, żeby nie poszukiwać różnych dróg w każdym województwie, tylko pójść najefektywniejszą z nich, bo dostępne środki leżą i nie są konsumowane. Za chwilę już się nie da ich skonsumować.
rpkom.pl: – Drogą partnerstwa-publiczno prywatnego w ścisłym tego słowa znaczeniu idzie Małopolska. Czy to panów zdaniem modelowe rozwiązanie?
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – To dobre rozwiązanie. Jest jasno określony partner publiczny, trwa wybór partnera prywatnego. Pytanie tylko, czy znajdzie się taki operator, który zaakceptuje warunki, na jakich ma działać to przedsięwzięcie. No i wreszcie: ile się nad tym jeszcze można zastanawiać? Wiele czasu już nie ma!
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Jeżeli chodzi o inne ważne kwestie związane z nowelizacją Prawa telekomunikacyjnego, to zastanawiamy się i dyskutujemy, jak podejść do regulacji dostępu do sieci światłowodowych. Pośród komercyjnych operatorów buduje je głównie Telefonia Dialog. Nie na wielką skalę, nie chwaląc się głośno, ale jednak. W sieci światłowodowe inwestują również telewizji kablowe. Na większą skalę chce budować TP, ale żeby to się jej opłacało chciałaby czasowego wyłączenia ich spod regulacji.
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – I tu się nie zgadzamy, bo dla nas takie wyłączenie nie wchodzi w grę i jest sprzeczne z prawem unijnym. Niemcy zostały już ukarane za „wakacje regulacyjne” i taki scenariusz nie powinien się powtórzyć.
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Tak, ale TP nie wnosi, aby nie było regulacji i koniec. Proponuje wspólne inwestycje z innymi operatorami telekomunikacyjnymi. TP zauważa, że w dużych miastach jej udział w rynku szerokopasmowym wynosi tylko 20-30 proc., bo nie bierze się pod uwagę sieci telewizji kablowych. Telekomy – zasiedziałe i alternatywne – biją się o klienta detalicznego, a rynek zdobywa kto inny. Może się tak zdarzyć, że już niedługo sieci TP w dużych miastach będą marginalne i w takim przypadku operatorzy alternatywni nie będą mogli konkurować z operatorami sieci telewizji kablowych.
Tymczasem Komisja Europejska, co jest zaskakujące, według zalecenia z września 2010 r. stwierdza wyraźnie, że operatorzy kablowi nie powinni być brani pod uwagę w ewentualnych regulacjach.
rpkom.pl: – A coś z tym można zrobić w ramach nowelizacji Prawa telekomunikacyjne?
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Nie można. To jeden z problemów spoza sfery lokalnych spraw regulacyjnych, czy prawa krajowego. Przejaw zapóźnienia dyrektyw europejskich w stosunku do zmian na europejskim i globalnym rynku telekomunikacyjnym. Pamiętajmy, że źródło dzisiejszych regulacji wynika z dyrektyw z 2002 roku, kiedy to 100 proc. rynku w dostępie stacjonarnym w większości krajów UE posiadali zasiedziali operatorzy. Dyrektywy te trzeba będzie jednak respektować w krajowym Prawie telekomunikacyjnym, które będzie musiało określić zasady regulacji sieci optycznych i wyznaczanie cen usług hurtowych.
Prawo może i powinno posługiwać się metodologią, która uwzględni dla sieci NGA wyższy koszt kapitału (wskaźnik WACC), który by uwzględnił ryzyko inwestycyjne. Kolejna sprawa: jak powinna wyglądać kalkulacja kosztów usług w tych sieciach, skoro budujemy rynek od zera? Tutaj Komisja niczego nie zaleca. W polskim prawie są dwie metody: kosztów ponoszonych i uzasadnionych.
Prezes UKE w ramach przysługujących mu obecnie prerogatyw, badając rynek, wiedząc że nie ma zachęt do budowy sieci światłowodowej w projekcie decyzji dla rynku 4 wprowadził warunkowy dostęp do sieci światłowodowej. To jest novum, i to bardzo ciekawe, dzięki któremu operatorzy będą musieli szukać okazji do budowy własnej sieci NGA, chociaż z Ewentualnym wykorzystaniem infrastruktury magistralnej TP S.A. TP S.A. będzie musiała udostępnić posiadane światłowody i kanalizacje, co powinno znacznie ułatwić budowę niezależnych sieci światłowodowych przez innych operatorów.
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – TP ma prawo bronić swojej pozycji rynkowej. Atakują ją dwie siły: operatorzy alternatywni i sieci telewizji kablowej. Ta druga grupa jest dla TP znacznie groźniejsza. Zgadzamy się, że konkurencja powoli przenosi się na bazę infrastrukturalną.
Przestrzegałbym jednak przed pomysłami, jakie zaprezentowane zostały w udostępnianym przez PIIT stanowisku operatora zasiedziałego. Muszę powiedzieć, że reakcja operatorów zrzeszonych w KIGEiT była zdecydowanie przeciwna logice, jaką przedstawiła TP SA. Według naszych ustaleń zasadą w Europie jest włączenie łączy światłowodowych do analiz rynkowych, analizy te powinny obejmować cały kraj (bez wydzielenia subrynków) oraz powinien być zapewniony dostęp do łączy światłowodowych, analogicznie jak do sieci miedzianej.
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Tytułem wyjaśnienia: to nie było stanowisko PIIT. Ponieważ nie było stanowisk innych uczestników rynku, na podstawie którego moglibyśmy dyskutować przyszłość sieci światłowodowych w Polsce, poprosiliśmy TP S.A., jako głównego gracza na rynku o draft, jak jej zdaniem mogłoby to wyglądać. Ale warto zaznaczyć, że tylko TP SA jest dzisiaj zainteresowana budową sieci światłowodowych na szeroką skalę, nie tylko w dużych miastach.
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – Kalkulacja kosztów takich inwestycji musi być jednak jasna i czytelna dla wszystkich.
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – Tak, ale zwrot kosztów również trzeba umieć jasno pokazać. Poza tym: rozmawiajmy o FTTx, ale pamiętajmy o działaniu już funkcjonujących uwolnionych węzłów w innych technologiach, bo tam nakłady operatorzy alternatywni już ponieśli.
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Naszym rynkiem po części kierują unijne dyrektywy opracowane na początku dekady, przystające głównie do sytuacji w państwach rozwiniętych, jak Francja i Niemcy, gdzie dostępność linii telefonicznych była wysoka, a problemem były ceny. W Polsce infrastruktura była uboga, a narzucony unijnymi dyrektywami model regulacji zniechęcał do inwestycji. Zwłaszcza, kiedy w grę wchodzi konieczność wymiana sieci miedzianej na optyczną, no i jej rozbudowa.
rpkom.pl: – Z innej beczki: czy separacja funkcjonalna jest dzisiaj praktycznie potrzebna rynkowi?
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – Współpraca między operatorami wygląda lepiej, niż przed laty, ale ostatnie wskaźniki KPI zaprezentowane przez UKE i raport A.T. Kearney brzmią niestety bardzo niepokojąco. Dlatego można sobie wyobrazić sytuację, kiedy separacja może stanowi potrzebne narzędzie regulacyjne.
rpkom.pl: – Jak na tą sprawę zapatruje się PIIT?
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Oficjalnego stanowiska jeszcze nie ma, ale TP S.A. oczywiście jest przeciwna. To największy operator, co może przesądzić o stanowisku izby. Jeżeli jednak porozumienie będzie funkcjonować, superoferta ramowa będzie obowiązywać i nie zajdzie przypadek, o którym wspomniał Eugeniusz Gaca, to nie będzie powodu korzystać z separacji.
Porozumienie UKE-TP w dużym stopniu zastępuję ten środek, no i już funkcjonuje. I to znacznie mniejszym kosztem dla wszystkich uczestników rynku.
rpkom.pl: – Czy operatorzy spodziewają się technicznych trudności z wdrożeniem w życie znowelizowanego Prawa telekomunikacyjnego?
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Sieci nie są z gumy, nie można co chwila zaskakiwać operatorów nowymi pomysłami, ponieważ coś się wydarzyło w jednym, czy drugim kraju. Co chwila pojawiają się nowe obowiązki do wdrożenia, z które operatorom nikt nie płaci, a przeciwnie: oni mają płacić.
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – Jeżeli 25 maja 2011 roku zostanie uchwalona ustawa z miesięcznym [i]vacatio legis[/i], to pod koniec czerwca operatorzy będą musieli być gotowi z jej wdrożeniem. Budżetowanie na przyszły rok już się zakończyło, więc o środki na inwestycje nie będzie łatwo. Naszym zdaniem – i taki wniosek postawimy – prawo powinno przewidywać co najmniej 6-miesieczny okres na wdrożenie przewidzianych prawem nowych funkcjonalności w sieciach.
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – W nowelizacji jest jeszcze jedna ważna sprawa, szczególnie dla operatorów sieci komórkowych, dotycząca uprawnień do dysponowania częstotliwościami. PIIT jest zdania, że już najwyższy czas wyeliminować preferencje dla nowych graczy. O zwycięstwie w przetargach na częstotliwość powinna decydować czysta aukcja, a z samych procedur przetargowych powinni być wyeliminowani gracze niewiarygodni, mogący zakłócić przebieg aukcji.
rpkom.pl: – Spodziewacie się, że Ministerstwo Infrastruktury wyjdzie branży na przeciw? Pytam zresztą o całą nowelizację, a nie tylko wdrażanie jej w życie, czy kwestie dotyczące częstotliwości.
[b]Jerzy Sadowski[/b]: – Ministerstwo będzie przede wszystkim starało się być w zgodzie z prawem unijnym. Myślę, że pola manewru na gruncie prawa krajowego nie ma zbyt dużego.
[b]Eugeniusz Gaca[/b]: – Ministerstwo bardzo się stara, rozumie środowisko operatorów i współpracuje z nim, ale jest w trudnej sytuacji. Z jednej strony krępuje je trudna sytuacja budżetowa. Z drugiej chce być w porządku wobec Komisji Europejskiej tak, żeby nie powtórzyły się kłopoty z rozporządzeniem do ustawy środowiskowej, w której transpozycje przepisów unijnych Komisja oceniała negatywnie i trzeba je było poprawiać.
Jeszcze w marcu KIGEiT zwrócił się do pani minister Magdaleny Gaj z uprzejmą prośbą, aby implementacja pakietu telekomunikacyjnego czyniona w była w konsultacji z całą branżą. Możemy się spierać, w niektórych sprawach potrzebujemy arbitra, ale najlepiej znamy te zagadnienia. Postulujemy o to, mając za podstawę wyrażoną na jednym ze spotkań deklarację premiera Donalda Tuska, że nic, co dotyczy branży telekomunikacyjnej nie może się odbywać bez udziału przedstawicieli tej branży. Chcemy, żeby planując wszelkie zmiany przewidywać od razu ich wpływ na rynek i koszty wdrożenia. Bo ktoś na końcu zapłacić musi.
rpkom.pl: – Dziękujemy za rozmowę.
[i]rozmawiał Łukasz Dec[/i]
