W tych miejscach używa się pagerów. Które jeszcze stare gadżety wracają do łask?

Eksplodujące pagery, które zabiły lub raniły tysiące bojowników libańskiego Hezbollahu, zwróciły ponownie uwagę na te zapomniane już urządzenia. A co dzieje się z innymi gadżetami, które biły rekordy popularności dekady temu?

Aktualizacja: 23.09.2024 20:33 Publikacja: 23.09.2024 07:54

Służba zdrowia w wielu krajach wciąż korzysta z pagerów. Są proste w obsłudze i wygodne

Służba zdrowia w wielu krajach wciąż korzysta z pagerów. Są proste w obsłudze i wygodne

Foto: Adobe Stock

To była jedna z najbardziej spektakularnych akcji Izraela. W wymierzonych w Hezbollah wybuchach pagerów urządzeń elektronicznych, do których doszło we wtorek i w środę w Libanie, zginęło 37 osób, a 3539 zostało rannych – poinformował libański minister zdrowia Firass Abiad. Według źródeł izraelskich ofiar jest znacznie więcej. Ukryte ładunki wybuchowe zdetonowano zdalnie.

Pytanie, które zadawano sobie powszechnie, brzmiało: Dlaczego uzbrojone w nowoczesną broń ugrupowanie korzysta ze starych technologii sieci przywoławczych zamiast nowoczesnych, umożliwiających choćby szybką transmisję danych i wideopołączenia smartfonów? Okazało się, że Hezbollah zrezygnował z tych ostatnich na rzecz pagerów, by ograniczyć możliwość namierzenia użytkowników przez izraelskie służby. Tak oto o pagerach znów zaczęto mówić. Co to za urządzenia?

Pager, starszy brat komórki

Pagery, zwane też biperami, były protoplastą telefonów komórkowych i SMS-ów. Oszołamiającą popularność zdobyły w USA, gdzie stały się wręcz częścią kultury masowej, ale trafiły również do Polski.

Czytaj więcej

Japończycy znów atakują z Tamagotchi. Kultowy gadżet podbija Europę

Ich rodowód sięga lat 50. ubiegłego wieku, kiedy system przywoławczy Telanswerphone zaczął obsługiwać nowojorskich lekarzy. Płacili 12 dolarów miesięcznie i nosili 200-gramowe urządzenia. Pierwszym komercyjnym systemem w dużej skali był w latach 60. Bellboy. Sam termin pager został ukuty przez Motorolę, która była największym producentem tych urządzeń przez 40 lat. Za pośrednictwem pierwszych pagerów można było tylko odbierać informacje (np. numer osoby, która chciała się skontaktować, a następnie trzeba było oddzwonić na ten numer, ale już z telefonu stacjonarnego, także budki telefonicznej), choć później zyskały funkcje wysyłania wiadomości i wyświetlania tekstów. Systemy przywoławcze na ogół wykorzystywały drogę radiową – istniejące nadajniki np. UKF lub sieć nadajników własnych. W Polsce w latach 90. z pagerów korzystało ponad 100 tys. osób, a na rynku dominowały takie firmy jak Metro-Bip czy Polpager.

Czytaj więcej

Czym jest pager? To urządzenie posłużyło do ataku na członków Hezbollahu

Obecnie sieci przywoławcze spotyka się sporadycznie, głównie w ratownictwie, szpitalach, np. popularne są w brytyjskiej państwowej służbie zdrowia (atutem jest prostota i dobry zasięg) czy w… restauracjach. Klienci otrzymują przenośny odbiornik, który zwykle wibruje i błyska, gdy posiłek jest gotowy do odbioru.

Okazuje się, że nie tylko pagery przetrwały, ale też całkiem liczna grupa innych dawnych urządzeń ma się wciąż nieźle, a niektóre przeżywają prawdziwy renesans zainteresowania. I nie chodzi tu o wielkie organizacje, ale masowego odbiorcę. Decyduje nostalgia, moda (powrót do retro i vintage w wielu dziedzinach życia), ale i często dostrzeżenie zalet oldskulowego sprzętu. Ma on w sobie to coś, czego nie mają nowe gadżety.

Gramofony i winyle

Właśnie w przypadku gramofonów i płyt winylowych mówimy o prawdziwym renesansie. Czarne płyty ponownie stały się jednym z najbardziej popularnych nośników dźwiękowych, choć po okresie największej popularności w latach 60. i 70., kiedy były głównym medium muzycznym, niemal zniknęły, pokrywając się kurzem na strychach czy w piwnicach.

Nazwa pochodzi od materiału, z którego zostały stworzone, czyli polichlorku winylu, a dźwięk odtwarzany jest poprzez igłę, która odczytuje zapisane na rowku brzmienie. Ojcem płyt gramofonowych był wynalazca Emil Berliner, który w 1887 roku otrzymał odpowiedni patent. Dlaczego przetrwały inwazję płyt CD, zwanych również kompaktowymi, a potem streamingu muzyki? Dla wielu osób znaczenie ma pełniejszy, głębszy, bardziej naturalny dźwięk, który ograniczało kompresowanie np. przy produkcji CD. To także cała otoczka towarzysząca płytom winylowym. Ich okładki to często dzieła sztuki, które można wyeksponować na półce. Przyciąga to też licznych kolekcjonerów. Do tego oczywiście dochodzi wartość sentymentalna i wspomnienia z czasów młodości.

Czytaj więcej

Apple pokazał iPhone'a 16. Czego dowiedzieliśmy się o nowym smartfonie

W efekcie sprzedaż płyt winylowych w Ameryce przebiła w 2022 roku handel płytami CD. Jak wynika z danych Recording Industry Association of America albumy winylowe zarobiły wówczas 1,2 miliarda dolarów, gdy albumy nagrane na CD tylko 483 miliony. Najwięksi artyści powrócili do nagrywania swoich utworów także w sposób analogowy. Reaktywowali działalność dawni producenci gramofonów, jak brytyjska firma Rega. Powstali też nowi.

Aparaty fotograficzne

Kolejnymi urządzeniami, o których można śmiało powiedzieć, że przeżywają powrót popularności, są aparaty fotograficzne, które wcześniej – podobnie jak pagery – padły ofiarą robiących coraz lepsze zdjęcia smartfonów. Wcześniej z kolei urządzenia cyfrowe przyniosły zagładę analogom wykorzystującym klisze.

Przykładem jest renesans rynkowy marki Kodak, która przez dziesiątki lat dominowała na rynku, by upaść na początku poprzedniej dekady. Ale też rośnie sprzedaż i ceny używanych aparatów fotograficznych, zwłaszcza tych z początku XXI wieku, które młodzi ludzie kupują w internecie. Na takich platformach, jak eBay i Etsy, wzięcie mają aparaty „retro” sprzed 20 lat, zwłaszcza proste modele, a filmy z hashtagiem #digitalcamera mają miliony wyświetleń na TikToku. Na portalu eBay popularne są hasła „vintage aparat cyfrowy” czy „odnowiony aparat”. Portal Etsy, który koncentruje się na przedmiotach ręcznie robionych i vintage, również odnotował rosnące zainteresowanie kupujących.

Skąd wziął się ten trend? Jeden z popularnych brytyjskich tiktokerów przekonuje, że używanie cyfrowych aparatów dla wielu młodych ludzi to powrót do dzieciństwa, „dawnych dobrych i prostszych czasów”. Robienie „niedoskonałych” zdjęć jest wręcz atutem, bo zdjęcia niezbyt ostre, rozmyte wyglądają jak wspomnienia, a nie dokładnie odwzorowana rzeczywistość. Aparaty retro są bardziej „artystyczne”.

Walkmany

Na ponowne odkrycie czeka jeszcze całą masa dawnych gadżetów. Jednym z nich jest z pewnością zaprezentowany w 1979 roku Sony Walkman. Wówczas kosztował 150 dol. Pomysł zrodził się z potrzeby współzałożyciela Sony Masaru Ibuki, który uwielbiał w podróży słuchać utworów operowych, ale nie był zachwycony koniecznością zabierania wielkiego magnetofonu. Walkman stał się szybko symbolem nowoczesności i młodzieżowego stylu życia. Dzięki niemu można było słuchać ulubionej muzyki w podróży, a nawet tylko spacerując. Alternatywą były wielkie boomboxy, radia połączone z odtwarzaczami kaset i CD.

Na przełomie lat 80. i 90. walkmany zaczęły znikać wraz z kasetami magnetofonowymi, wypierane przez cyfrowe odtwarzacze MP3, w tym pierwszy iPod w 2001 roku, reklamowany hasłem „tysiąc piosenek w twojej kieszeni” (typowany na następcę discman już się tak nie przyjął). Te zaś urządzenia skutecznie wypchnęły smartfony, oferując liczne funkcje, w tym muzyczną, w jednym urządzeniu.

Magnetowidy i kasety VHS

U szczytu potęgi magnetowidów i taśm VHS w 1979 roku zespół „The Buggles” w swoim przeboju śpiewał, że „wideo zabiło gwiazdę radia”. I to był wielki przełom dla muzyki i świata filmu. Jeszcze większy w Polsce, gdzie taśma VHS stała się oknem na niedostępną kulturę masową z Zachodu. Promowali ją głównie Arnold Schwarzenegger i Sylvester Stallone. Nikt nie przejmował się wówczas prawami autorskimi. Magnetowidy zostały wyparte przez DVD, te zaś niedługo potem zabiły serwisy streamingowe. Jako ostatnia japońska firma Funai Electric zaprzestała produkcji magnetowidów w 2016 roku.

Dyskietki

Zanim pojawiła się pamięć USB, to dyskietki były podstawowym nośnikiem danych dla komputerów. Umożliwiały one zarówno odczyt, jak i zapis informacji. Jako pierwsze, jeszcze w 1971 r., pojawiły się dyskietki 8-calowe, ale standardem w komputerach stała się jednak dyskietka 3,5 cala o pojemności 1,44 MB. Choć ich produkcję największe koncerny zakończyły w latach 2009–2010, wciąż mogą przetrwać wojnę atomową. Podobno wciąż znajdują się w amerykańskich centrach dowodzenia siłami odstraszania nuklearnego, zaopatrzonych w komputery starszych generacji.

Walkmany, przebój lat 80., wyparły discmany, cyfrowe odtwarzacze MP3 i smartfony. Odeszły w zapomnie

Walkmany, przebój lat 80., wyparły discmany, cyfrowe odtwarzacze MP3 i smartfony. Odeszły w zapomnienie razem z kasetami

AdobeStock

Pagery, które były najpopularniejsze w latach 90., wciąż można spotkać np. w szpitalach

Pagery, które były najpopularniejsze w latach 90., wciąż można spotkać np. w szpitalach

AdobeStock

To była jedna z najbardziej spektakularnych akcji Izraela. W wymierzonych w Hezbollah wybuchach pagerów urządzeń elektronicznych, do których doszło we wtorek i w środę w Libanie, zginęło 37 osób, a 3539 zostało rannych – poinformował libański minister zdrowia Firass Abiad. Według źródeł izraelskich ofiar jest znacznie więcej. Ukryte ładunki wybuchowe zdetonowano zdalnie.

Pytanie, które zadawano sobie powszechnie, brzmiało: Dlaczego uzbrojone w nowoczesną broń ugrupowanie korzysta ze starych technologii sieci przywoławczych zamiast nowoczesnych, umożliwiających choćby szybką transmisję danych i wideopołączenia smartfonów? Okazało się, że Hezbollah zrezygnował z tych ostatnich na rzecz pagerów, by ograniczyć możliwość namierzenia użytkowników przez izraelskie służby. Tak oto o pagerach znów zaczęto mówić. Co to za urządzenia?

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Gadżety
Japończycy znów atakują z Tamagotchi. Kultowy gadżet podbija Europę
Materiał Promocyjny
BaseLinker uratuje e-sklep przed przestojem
Gadżety
Czym jest pager? To urządzenie posłużyło do ataku na członków Hezbollahu
Gadżety
Nowe iPhone’y w Polsce mocno potaniały. Jest ważny powód
Gadżety
Apple pokazał iPhone'a 16. Czego dowiedzieliśmy się o nowym smartfonie
Gadżety
Huawei chce popsuć premierę iPhone'a? Potrójnie składany telefon z milionami zamówień