Aby w pełni wykorzystać rewolucyjny potencjał sztucznej inteligencji, potrzebujemy przede wszystkim wspólnej, spójnej regionalnej strategii wobec rozwoju AI oraz woli i determinacji, by krok po kroku - w duchu współpracy - zadbać skutecznie o infrastrukturę, finansowanie i dostęp do danych niezbędne dla postępów w dziedzinie AI.
Sztuczna inteligencja to jeden z kluczowych napędów rozwoju gospodarczego na świecie. Jasny jest wpływ na innowacyjność, wydajność, czy potencjał badawczo-rozwojowy. Coraz częściej stanowi także o przewadze i konkurencyjności przedsiębiorstw w niemal każdym jej sektorze. Szacuje się, że technologia ta może zwiększyć produktywność w Europie nawet o 37% do 2035 r. Większość państw Europy opracowała w związku z tym dedykowane krajowe strategie rozwoju i wdrażania sztucznej inteligencji. Wspólną strategią wobec AI dysponuje również oczywiście UE, która słusznie dostrzega w niej szansę na umocnienie swojej globalnej pozycji, poprawę jakości życia obywateli oraz zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności europejskiej gospodarki.
Start z trudnej pozycji
Niestety, Polska i inne państwa Europy Środkowo-Wschodniej nie zaliczają się dziś do liderów w sferze wdrożeń AI. Większość z nich plasuje się - często znacznie - poniżej unijnej średniej pod względem odsetka przedsiębiorstw korzystających z AI, która wynosi 13,5%. Daleko nam do czołówki - Danii, Szwecji, czy Belgii, gdzie z AI korzysta co czwarta firma. Nie oznacza to jednak, że nie możemy bardzo wiele zyskać, stawiając na rozwój AI. Państwa Europy Środkowo-Wschodniej niejednokrotnie pokazały już, że drzemie w nich ogromny potencjał.
To w naszym regionie w ostatnich dekadach dokonały się spektakularne w skali Europy i świata skoki gospodarcze. Możemy poszczycić się wyjątkowym zapleczem utalentowanych specjalistów ICT, którzy stanowią 4,8% wszystkich osób aktywnych zawodowo w porównaniu z 4,1% w państwach Europy Zachodniej. Co więcej, eksport usług ICT z Europy Środkowo-Wschodniej wzrósł aż sześciokrotnie w latach 2005-2021. Tutejsze kraje prześcigają zachodnich partnerów również pod względem liczby przedsiębiorstw sektora cyfrowego w przeliczeniu na tysiąc obywateli. Jest ich u nas niemal dwukrotnie więcej. Jak Europa Środkowo-Wschodnia powinna wykorzystać w pełni swoje możliwości i rewolucyjny potencjał AI?
Przede wszystkim wspólna strategia
By zwiększyć swoją konkurencyjność, innowacyjność i produktywność za sprawą AI, państwa naszego regionu potrzebują przede wszystkim wspólnej strategii. Koordynacja działań na skalę całej Europy Środkowo-Wschodniej pozwoli lepiej wykorzystać nasze zasoby i umożliwi skuteczniejsze wdrażanie nowych technologii. Warto, abyśmy na wzór państw nordyckich zawiązali na przykład regionalną inicjatywę na rzecz koordynacji rozwoju AI. Regionalna strategia powinna oczywiście brać też pod uwagę i czerpać z mocnych stron i dotychczasowych osiągnięć w tej dziedzinie każdego z państw. Środkowo-Europejski, wspólny plan wobec AI i stawiane w nim cele muszą być jednak osadzone mocno w rzeczywistości. Nasz region nie musi pretendować do roli globalnego lidera w dziedzinie AI. Najprawdopodobniej pozycja taka jest poza naszym zasięgiem. Bez wątpienia możemy jednak być liczącym się graczem w skali Europy.