Polska ma już drugą sztuczną inteligencję. Będziemy potęgą?

Na rodzimym rynku zadebiutował właśnie PLLuM. Ten tzw. duży model językowy (LLM), stworzony przez rząd i konsorcjum sześciu instytucji badawczych, plasuje nasz kraj w elicie AI. To kolejny tak zaawansowany projekt po modelu Bielik.AI.

Aktualizacja: 24.02.2025 14:39 Publikacja: 24.02.2025 13:16

Polska dołącza do wąskiego grona liderów AI, którzy posiadają już więcej niż jeden model AI.

Polska dołącza do wąskiego grona liderów AI, którzy posiadają już więcej niż jeden model AI.

Foto: AdobeStock

Ministerstwo Cyfryzacji ogłosiło dzisiaj start PLLuM. To kolejny, po Bielik.AI, duży, otwarty model językowy, który można postrzegać jako rywala choćby dla takich projektów jak amerykański ChatGPT, czy chiński DeepSeek. Eksperci podkreślają, że to przełomowa chwila, bo dołączamy tym samym do wąskiego grona liderów AI, którzy posiadają już więcej niż jeden taki model AI.

Nie ma wątpliwości, że debiut PLLuM to sygnał, że Polska dołącza do trwającego wyścigu AI, a także dowód, iż potrafi wykorzystać potencjał niesamowicie utalentowanych inżynierów, nie tylko do zasilania projektów big techów, ale również do tworzenia własnych, zaawansowanych technologii. Zdaniem ekspertów kolejny po Bieliku LLM model napędzi wdrożenia w firmach.

Dwa polskie modele AI

Bielik.AI to oddolna inicjatywa fanów i ekspertów AI, skupionych wokół projektu SpeakLeash/Spichlerz. Z kolei PLLuM to model stworzony przez rząd oraz konsorcjum instytucji badawczych, w tym NASK i Politechniki Wrocławskiej. Co ważne, dzieło zespołu naukowców, w tym m.in. Jana Koconia z Politechniki Wrocławskiej, Marka Kozłowskiego, szefa AI Lab w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy, Macieja Ogrodniczuka z Instytutu Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk, czy Piotra Pęzika z Uniwersytetu Łódzkiego, wcale nie jest postrzegane przez twórców Bielika jako konkurencja. „Ależ piękny dzień dla polskiego AI! Cieszymy się, że polski ekosystem sztucznej inteligencji staje się bogatszy. Bielik.AI wita PLLuM w rodzinie polskich modeli językowych” – napisał na LinkediIn Jędrzej Paulus, brand manager Bielika.

Czytaj więcej

Polska AI wzbudziła kontrowersje i podbiła Amerykę. Firma z astronomiczną wartością

Z kolei Sebastian Kondracki, „ojciec chrzestny” Bielika, podkreśla, że PLLuM to nie zagrożenie, lecz bardziej partner w budowaniu polskiego ekosystemu AI. „Dzięki Bielikowi i PLLuM Polska dołącza do elitarnego grona krajów, które posiadają dwa lokalne, otwarte, duże modele językowe” – zaznacza w mediach społecznościowych Kondracki. Paulus wskazuje natomiast, że właśnie współpraca i zdrowa rywalizacja mogą być potężnym motorem innowacji.

PLLuM to rodzina modeli sztucznej inteligencji, która pozwala przetwarzać i generować teksty w języku polskim. Jak zapowiada Ministerstwo Cyfryzacji, modele stworzone przez ekspertów od IT i lingwistyki mają wesprzeć innowacje w administracji publicznej i biznesie. PLLuM ma zasilić wirtualnego asystenta w mObywatelu, a także narzędzia wspierające urzędników (zautomatyzuje przetwarzanie dokumentów, analizę treści, wyszukiwanie informacji i wsparcie w udzielaniu odpowiedzi na pytania obywateli). System ma też pomóc w rozwijaniu aplikacji edukacyjnych oraz stanowić pomoc dla nauczycieli w prowadzeniu angażujących lekcji.

– PLLuM to dowód na to, że możemy rozwijać nowoczesne technologie na własnych warunkach, w naszym języku, z korzyścią dla obywateli. Tworzymy fundament pod inteligentne usługi publiczne – komentuje wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

PLLuM wykorzystuje od 8 do 70 mld parametrów (jak wskazują twórcy, mniejsze wersje dobrze sprawdzają się w szybkich zadaniach, podczas gdy większe modele oferują wyższą precyzję i kontekstową spójność w rozumieniu języka polskiego). Całość bazuje na „etycznym pozyskiwaniu danych” – wersje do użytku komercyjnego wykorzystują zasoby tekstowe od właścicieli, którzy udzielili licencji konsorcjum, a także zasoby, które, zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz przepisami UE, mogą być wykorzystane do budowy w pełni otwartego modelu. Modele naukowe (tj. udostępniane na licencjach, które nie pozwalają na zastosowania komercyjne) korzystają także z ogólnodostępnych zbiorów danych.

Jak powstał i co potrafi PLLuM?

W całe przedsięwzięcie zaangażowano zespół ponad 50 specjalistów. Rząd na ten projekt przeznaczył już 14,5 mln zł, a teraz PLLuM pozyska kolejne 19 mln zł, co pozwoli na wdrożenie modelu w administracji publicznej i rozszerzenie jeszcze w br. współpracy o nowych partnerów, takich jak Centralny Ośrodek Informatyki i Cyfronet (centrum komputerowe dużej mocy w Krakowie). – Dzięki temu PLLuM stanie się kluczowym elementem cyfryzacji usług publicznych i rozwoju krajowego ekosystemu AI – dodaje wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.

PLLum, który realizowany jest na zlecenie resortu cyfryzacji (ten jest właścicielem wyników i kontroluje rozwój modeli), powstał dzięki ekspertom Politechniki Wrocławskiej (lider konsorcjum), IPI PAN, Instytutu Slawistyki PAN, a także Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowa (NASK-PIB) oraz OPI-PIB i Uniwersytetu Łódzkiego.

Polska scena AI robi się bardzo dynamiczna. Poza LLM-ami jak tworzony przez pasjonatów Bielik i rządowy PLLuM warto bowiem wspomnieć o takich projektach jak Qra (seria polskojęzycznych modeli językowych stworzonych przez naukowców z Politechniki Gdańskiej oraz OPI PIB), czy Trurl (system rozwijany przez firmę Voicelab.AI).

Ministerstwo Cyfryzacji ogłosiło dzisiaj start PLLuM. To kolejny, po Bielik.AI, duży, otwarty model językowy, który można postrzegać jako rywala choćby dla takich projektów jak amerykański ChatGPT, czy chiński DeepSeek. Eksperci podkreślają, że to przełomowa chwila, bo dołączamy tym samym do wąskiego grona liderów AI, którzy posiadają już więcej niż jeden taki model AI.

Nie ma wątpliwości, że debiut PLLuM to sygnał, że Polska dołącza do trwającego wyścigu AI, a także dowód, iż potrafi wykorzystać potencjał niesamowicie utalentowanych inżynierów, nie tylko do zasilania projektów big techów, ale również do tworzenia własnych, zaawansowanych technologii. Zdaniem ekspertów kolejny po Bieliku LLM model napędzi wdrożenia w firmach.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Technologie
AI pomaga wygrywać? Hazardziści sięgnęli po DeepSeek
Technologie
Przełom w komputerach kwantowych? Amerykański koncern ogłasza wielki sukces
Technologie
Która AI halucynuje i popełnia najwięcej błędów? Zaskakujące wyniki badania
Technologie
Elon Musk wypuszcza nową AI. „Najmądrzejsza na Ziemi”
Technologie
Towarzysze w smutku i samotności. Człowiek może liczyć na pomoc i ciepło robota