Reklama

Przełom w medycynie. AI zbada i wykryje choroby dekadę przed ich wystąpieniem

To potężny krok w stronę spersonalizowanej medycyny. Badacze z Niemiec i Danii stworzyli model AI, który niczym wróżka, po niezauważalnych symptomach i predyspozycjach pacjenta, przepowie przyszłość jego zdrowia. Może przewidzieć wystąpienie nawet tysiąca chorób.

Publikacja: 17.09.2025 17:00

Pionierskie osiągnięcie specjalistów z Niemiec i Danii, bazujące na tysiącach danych medycznych, moż

Pionierskie osiągnięcie specjalistów z Niemiec i Danii, bazujące na tysiącach danych medycznych, może zrewolucjonizować podejście do diagnostyki i planowania opieki zdrowotnej

Foto: AdobeStock

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie możliwości oferuje nowoczesna AI w przewidywaniu chorób?
  • Jakie ograniczenia i wyzwania stoją przed wdrożeniem tej technologii w praktyce klinicznej?
  • Jakie są perspektywy rozwoju AI w medycynie i opiece zdrowotnej w przyszłości?

Nie jest to oszustwo, czy zagrywka skierowana na przyciągnięcie uwagi mediów – prestiżowe czasopismo „Nature” opublikowało właśnie wyniki najnowszych badań, za którymi stoją naukowcy z Europejskiego Laboratorium Biologii Molekularnej (EMBL) oraz z Uniwersytetu w Kopenhadze i Niemieckiego Centrum Badań Nad Rakiem (DKFZ). Wnioski? Opracowany przez badaczy nowy model sztucznej inteligencji potrafi przewidywać ryzyko wystąpienia ponad 1000 chorób i to z ponad dziesięcioletnim wyprzedzeniem. Eksperci już mówią o przełomie.

Szkolenie na tysiącach danych medycznych

Pionierskie osiągnięcie specjalistów z Niemiec i Danii, bazujące na tysiącach danych medycznych, może zrewolucjonizować podejście do diagnostyki i planowania opieki zdrowotnej. Choć na razie jest to jedynie tzw. dowód koncepcji, niegotowy jeszcze do bezpośredniego zastosowania klinicznego, to należy traktować to odkrycie jako milowy krok. Prognozowanie przyszłości zdrowotnej brzmi jak science-fiction, ale wspomniana AI została wytrenowana na zanonimizowanych danych medycznych 400 tys. osób z brytyjskiego Biobanku oraz informacjach od 1,9 mln pacjentów z Duńskiego Narodowego Rejestru Pacjentów. A to czyni ją jednym z najbardziej wszechstronnych narzędzi do modelowania postępu chorób na świecie. Mając taką „wiedzę”, technologia ta analizuje historie chorób, bada diagnozy i ocenia czynniki związane ze stylem życia (np. palenie tytoniu), ucząc się, w jaki sposób rozwijają się one w czasie. Dzięki temu jest w stanie oszacować długoterminowe ryzyko oraz czas, w którym mogą wystąpić konkretne schorzenia.

Czytaj więcej

AI rozpycha się w medycynie. Czy algorytm zastąpi lekarza?

Zdaniem prof. Ewena Birney’a, dyrektora EMBL, model ten stanowi dowód, że sztuczna inteligencja jest w stanie uczyć się długoterminowych wzorców zdrowotnych, a następnie generować na ich podstawie użyteczne prognozy. Dzięki temu można szacować, kiedy pojawią się zagrożenia dla zdrowia i w jaki sposób zaplanować wczesne interwencje. „To wielki krok w kierunku bardziej spersonalizowanej i prewencyjnej opieki zdrowotnej” – podaje EMBL.

Reklama
Reklama

Zawał jak prognoza pogody?

Model radzi sobie szczególnie dobrze z chorobami o wyraźnych i powtarzalnych wzorcach, takimi jak niektóre nowotwory, zawały serca czy posocznica. Jest jednak mniej skuteczny w przypadku schorzeń o zmiennym przebiegu, np. zaburzeń zdrowia psychicznego. Trzeba mieć też na uwadze, że AI nie jest wyrocznią – tak jak w przypadku prognozy pogody, model ten dostarcza szacunkowych prawdopodobieństw, a nie pewnych przewidywań. Zamiast mówić, co na pewno wydarzy się u danej osoby, ocenia, z jakim prawdopodobieństwem w ciągu określonego czasu wystąpią konkretne schorzenia. Przykładowo, na podstawie historii chorób, model może oszacować ryzyko zawału serca u 60-letniego mężczyzny, które może wahać się od 4 na 10 000 do 1 na 100 przypadków rocznie (w zależności od wcześniejszych diagnoz i stylu życia). Co więcej, ryzyko to rośnie wraz z wiekiem.

Czytaj więcej

Polski start-up rewolucjonizuje medycynę. AI wykryje chorobę szybciej niż człowiek

Model, choć nie jest jeszcze gotowy do zastosowania w klinice, już teraz może być używany przez naukowców do badania rozwoju i progresji chorób, analizy wpływu stylu życia na długoterminowe ryzyko oraz symulowania wyników zdrowotnych na podstawie danych pacjentów. Technologia ta posiada też ograniczenia wynikające z danych, na których trenowano AI. Informacje pochodzące z Biobanku dotyczą bowiem głównie osób w wieku 40-60 lat (dane dotyczące zdrowia dzieci i młodzieży są niedostatecznie reprezentowane). Także pewne grupy etniczne są niedostatecznie reprezentowane.

Przyszłość to personalizowana opieka

Kierunek rozwoju AI w medycynie jest już jasny – w przyszłości podobne narzędzia, trenowane na bardziej reprezentatywnych danych, mogłyby pomóc klinicystom we wczesnym identyfikowaniu pacjentów o wysokim ryzyku. W obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącej liczby chorób przewlekłych, możliwość przewidywania przyszłych potrzeb zdrowotnych może pomóc w lepszym planowaniu i alokowaniu zasobów w systemach opieki zdrowotnej.

– To początek nowego sposobu rozumienia zdrowia ludzkiego i postępu chorób. Modele generatywne, takie jak nasze, mogą w przyszłości pomóc w personalizacji opieki i przewidywaniu potrzeb zdrowotnych na dużą skalę. Ucząc się na dużych populacjach, modele te oferują dogłębny wgląd w rozwój chorób i mogą w przyszłości wspierać wcześniejsze, bardziej dopasowane interwencje – komentuje Moritz Gerstung, kierownik Działu Sztucznej Inteligencji w Onkologii w DKFZ.

Czytaj więcej

AI osłabia umiejętności lekarzy? O badaniu z Polski rozpisują się światowe media
Reklama
Reklama

Na razie można mówić jednak o pewnych barierach. I nie są to kwestie technologiczne. Eksperci podkreślają, że przed wprowadzeniem takich rozwiązań na szeroką skalę konieczne są bowiem nie tylko dalsze testy, lecz także stworzenie odpowiednich ram prawnych i regulacyjnych.

Z tego artykułu się dowiesz:

  • Jakie możliwości oferuje nowoczesna AI w przewidywaniu chorób?
  • Jakie ograniczenia i wyzwania stoją przed wdrożeniem tej technologii w praktyce klinicznej?
  • Jakie są perspektywy rozwoju AI w medycynie i opiece zdrowotnej w przyszłości?
Pozostało jeszcze 95% artykułu

Nie jest to oszustwo, czy zagrywka skierowana na przyciągnięcie uwagi mediów – prestiżowe czasopismo „Nature” opublikowało właśnie wyniki najnowszych badań, za którymi stoją naukowcy z Europejskiego Laboratorium Biologii Molekularnej (EMBL) oraz z Uniwersytetu w Kopenhadze i Niemieckiego Centrum Badań Nad Rakiem (DKFZ). Wnioski? Opracowany przez badaczy nowy model sztucznej inteligencji potrafi przewidywać ryzyko wystąpienia ponad 1000 chorób i to z ponad dziesięcioletnim wyprzedzeniem. Eksperci już mówią o przełomie.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Technologie
Twórca ChatGPT wchodzi w nowy biznes przyszłości. Rzuca wyzwanie Muskowi
Technologie
Jak planować karierę w erze AI? Szef OpenAI: Ten zawód oprze się automatyzacji
Technologie
AI zyskuje własny język niezrozumiały dla ludzi. Dźwięki jak w „Gwiezdnych wojnach”
Technologie
Nowa era w medycynie. Ten niezwykły robot rozwiąże kluczowy problem
Technologie
AI pisze przemówienia polityków i zostaje członkiem rządu. „Odporna na korupcję”
Reklama
Reklama