AI, jako wsparcie dla lekarzy, miało być przełomem, który poprawi jakość opieki medycznej. Wyniki badań przeprowadzonych w Polsce pokazują, że dzieje się wręcz odwrotnie. Wnioski z prowadzonych eksperymentów, które opublikowano w prestiżowym czasopiśmie „Lancet Gastroenterology and Hepatology”, mocno zaskakują. O efektach badań piszą już „Financial Times” i „Independent”.
Groźna „degradacja umiejętności”
Sztuczna inteligencja wkracza do medycyny, obiecując rewolucję w diagnostyce i leczeniu, a systemy wspierające lekarzy, np. w analizie obrazów medycznych, stają się codziennością. Jednak najnowsze badanie polskich naukowców, o którym już głośno jest na świecie, rzuca cień, dostarczając pierwszych dowodów na niepokojące zjawisko. Chodzi o „degradację umiejętności” (z ang. deskilling) u doświadczonych specjalistów korzystających z pomocy AI.
Badanie, które przeprowadzono w czterech polskich ośrodkach endoskopowych, oparto na analizie wyników ponad 1,4 tys. kolonoskopii. Wyniki, wykonane przez doświadczonych lekarzy przed i po wdrożeniu do regularnej praktyki systemu komputerowego wspomagania detekcji (CADe), którego zadaniem jest wskazywanie polipów jelita grubego w czasie rzeczywistym, zaskakują. O ile technologia AI sama w sobie zwiększała wykrywalność zmian, o tyle zdolność lekarzy do samodzielnego znajdowania polipów, gdy nie korzystali z pomocy algorytmu, znacząco spadła. Wskaźnik detekcji gruczolaków (ADR), kluczowy miernik jakości kolonoskopii, w badaniach bez wsparcia AI obniżył się z 28,4 proc. przed wdrożeniem systemu do 22,4 proc. po jego wprowadzeniu. To pierwszy tak wyraźny, rzeczywisty dowód na to, że uzależnienie od technologii może osłabiać fundamentalne kompetencje kliniczne.
Pacjent powinien bać się AI?
Problem ten dosadnie komentuje dr Omer Ahmad, gastroenterolog i endoskopista z University College London. W artykule redakcyjnym towarzyszącym badaniu stwierdza, że odkrycia te powinny „ostudzić zapał do bezrefleksyjnego wdrażania podobnych technologii”. Jak wskazuje, badania studzą obecny entuzjazm dla szybkiego wdrażania technologii opartych na sztucznej inteligencji, takich jak CADe, i „podkreślają znaczenie starannego rozważenia możliwych niezamierzonych konsekwencji klinicznych”.
Czytaj więcej
Z punktu widzenia osoby pracującej w branży nowych technologii jest to miejsce wyjątkowe. To tu d...