Uber tylko z licencją taxi i w oznakowanych autach

Tak od stycznia 2020 r. ma wyglądać rynek przewozu osób zamawianych przez aplikację. W środę połączone sejmowe komisje infrastruktury i cyfryzacji przyjęły bez zmian rządowy projekt nowelizacji ustawy o transporcie.

Tym samym, zgodnie z obietnicą złożoną taksówkarzom przez Andrzeja Adamczyka, ministra infrastruktury oraz Jadwigę Emilewicz, minister przedsiębiorczości i technologii, planowana zmiana regulacji procedowana jest w ekspresowym tempie. Już w czwartek na posiedzeniu plenarnym odbędzie się II czytanie noweli. Rząd liczy, że uda się uchwalić ustawę najpóźniej do końca maja. Kolejne pół roku, przed wejściem zmienionych przepisów 1 stycznia przyszłego roku, miałoby stanowić okres, w którym operatorzy dostosują się do nowych wymogów.

Zmiany w nowelizacji ustawy transportowej są dość istotne. Uderza ona bowiem w takich operatorów aplikacji łączących pasażerów z kierowcami, jak Uber, czy Bolt. Uber twierdzi wprost: nowe prawo umocni monopol jednej kategorii – taksówek, likwidując kompletnie przewóz osób.

– Dla takich firm jak nasza jest to perspektywa ogromnej zmiany i wciąż dyskutujemy, jak wpłynie ona na nasz biznes – zaznacza Ilona Lartigue, rzeczniczka Ubera.

CZYTAJ TAKŻE: Wojna o pasażerów bliska rozstrzygnięcia. Uber się kaja

Ale przepisy nie podobają się również przedstawicielom części środowiska taxi, która twierdzi, że przepisy były pisane właśnie pod pośredników w przewozach, czyli operatorów aplikacji. – Ta ustawa to taka „deregulacja +”, która otwiera dostęp do zawodu taksówkarza, a w efekcie wprowadzi chaos na ulicach polskich miast – mówił podczas obrad komisji Artur Oporski, wiceszef Ele Taxi.

Dziwi się temu minister Adamczyk, który podkreśla, że projekt przygotowano z myślą o taksówkarzach.

Zgodnie z przyszłymi regulacjami (o ile nie zostaną zmienione w trakcie II czytania lub przez Senat i zatwierdzi je prezydent) przewóz osób będzie mógł być prowadzony jedynie przez kierowców z licencją taxi w oznakowanych samochodach. To „zabija” model biznesowy Ubera i Bolt, które do przewożenia pasażerów wykorzystywały zwykłych kierowców. W 2020 r. zamawiając więc przewóz np. Uberem przyjedzie oznakowana taksówka z licencjonowanym kierowcą. Ministerstwo Infrastruktury ułatwia jednak dostęp do zawodu znosząc m.in. obowiązek zdawania egzaminów z topografii (decyzja o ich przeprowadzeniu będzie podejmowana przez samorząd). Wiedzę tą zastępują bowiem nawigacje GPS. – Technologie nas wyprzedzają i przepisy muszą się do nich dostosować – podkreśla minister Adamczyk.

CZYTAJ TAKŻE: Protest taksówkarzy zawieszony. Rząd wyłączy Ubera?

– Brak egzaminów wpłynie na obniżenie standardów zawodu taksówkarza. GPS może wspomagać, ale nie zastępować – oburza się Dariusz Góralczyk z Krajowej Izby Gospodarczej Taksówkarzy.

Minister Andrzej Adamczyk zapewnia jednak, że rządowy projekt doprowadzi do likwidacji szarej strefy, poprawi też bezpieczeństwo pasażerów. – Projekt prowadzi do sytuacji, w której wszyscy będą podlegali tym samym zasadom, rygorom i obowiązkom, łącznie z wpisaniem świadczenia usług taxi do dowodu rejestracyjnego. I to niezależnie czy auto zamówimy przez aplikację, przez telefon, czy bezpośrednio z postoju – dodaje szef resortu infrastruktury.

Niektóre środowiska taksówkarzy przyjęły rządowy projekt ze zrozumieniem, ale części branży nie odpowiada jednak taka wersja. Domagają się m.in. aby przy ubieganiu się o licencję taksówkarską składać zaświadczenie o niekaralności, a nie oświadczenie, które – w przypadku obcokrajowców – trudno weryfikować. Uważają, że osoby spoza UE powinny poświadczać takie dokumenty za pośrednictwem ambasad, czy konsulatów. Nie podoba im się również nowy zapis o wprowadzeniu licencji dla pośredników w przewozach (o takie zezwolenie ubiegać muszą się np. Uber i Bolt), bo sankcjonuje on obecność tego typu rywali na rynku. Taksówkarze podkreślają, że w projekcie ustawy o transporcie brakuje przepisów, które pozwolą na skuteczną egzekucję prawa. Pośrednicy, którzy w praktyce dysponują całymi flotami pojazdów, posiadają licencję na poszczególny samochód. To oznacza, że w przypadku nieprzestrzegania przepisów przez kierowcę straci tylko jedną. A to –wedle branży taxi – nie stanowi wystarczającego narzędzia do dyscyplinowania firm, które łamią prawo.

CZYTAJ TAKŻE: Uber ma nowego konkurenta. To gigant branży high-tech

– Ustawa wprowadza fasadowe regulacje – twierdzi Jarosław Iglikowski, przewodniczący związku „Warszawski Taksówkarz”.

Tadeusz Stasiów z samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy RP idzie jeszcze dalej i przekonuje, iż pośrednictwo w ogóle powinno zostać na rynku przewozu osób zakazane. – Pośrednictwo potęguje problem szarej strefy. Ta usługa jest zbyteczna. Jeśli nie zostanie wykreślona z ustawy utrwali patologię na rynku – zaznacza.

Z kolei Adam Jędrzejewski, prezes stowarzyszenia Mobilne Miasto, uważa, że rynek powinien być w większym stopniu zderegulowany, a licencje dla pośredników – zniesione. – To niepotrzebne przeregulowywanie rynku, które rodzi obawy o ograniczanie wolności prowadzenia działalności gospodarczej – zauważa.

W czasie środowych obrad komisji taksówkarze wskazywali, że ułatwienie dostępu do zawodu taksówkarza i obniżenie cen za licencje taxi sprawi, że w praktyce wiele osób wystąpi o takie zezwolenia tylko po to, by bez problemu parkować na postojach taksówkowych, czy poruszać się bus pasami. Marcin Nowacki ze Związku Przedsiębiorców i Pracodawców tłumaczy, że rządowe projekt noweli to jednak najlepszy z możliwych kompromisów. – Utrzymanie egzaminów zamknęłoby niepotrzebnie drogę do zawodu – wyjaśnia.

Marek Kowalski z Federacji Przedsiębiorców Polskich twierdzi, że choć przepisy zawarte w noweli nie są najlepsze, to należy traktować je jako polubowne dla obu stron: taksówkarzy i operatorów aplikacji pośredniczących w zamawianiu przewozów. – Popieramy ten projekt, przede wszystkim zapewnia on bezpieczeństwo konsumentom, nie zamykając im drogi do łatwego i taniego zamawiania usług przewozu – dodaje Maciej Wroński ze Związku Pracodawców „Transport i Logistyka Polska”.

CZYTAJ TAKŻE: Uber rusza na giełdę. Kto kontroluje firmę?

Na razie nie wiadomo, czy decyzja o skierowaniu projektu ustawy na II czytanie sprawi, że taksówkarze, zgodnie z wcześniejszymi groźbami, wznowią protest. Z początkiem kwietnia blokowali już ulice Warszawy, domagając się szybkiego uregulowania rynku przewozu osób. Protest zawiesili po negocjacjach z rządem, który zobowiązał się m.in. do zmasowanych kontroli przewoźników. Te ruszyły już 11 kwietnia. Jak podaje Inspekcja Transportu Drogowego do 21 kwietnia skontrolowano – we współpracy z Krajową Administracją Skarbową i policją – w sumie około 500 samochodów w całej Polsce. Wykryto łącznie ponad 140 naruszeń przepisów. – Kontrole będą nadal prowadzone – zapowiada szef ITD Alvin Gajadhur.