Materiał powstał podczas ISS Europe 2025 we współpracy z Agencją Rozwoju Pomorza, Invest in Pomerania

Głównym tematem Industry Strategy Symposium Europe, kluczowej konferencji europejskiej branży półprzewodników, która w tym roku odbyła się w Sopocie, była sztuczna inteligencja. AI jest dziś obecna wszędzie – w motoryzacji, medycynie, przemyśle. Jednocześnie do funkcjonowania potrzebuje bardzo dużo energii elektrycznej. Oczywiście Pomorze będzie mogło dostarczać czystą energię z farm wiatrowych na morzu i z pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej, która będzie zlokalizowana właśnie tutaj. Czy jednak zielona energia wystarczy do zbudowania przez Polskę przewag w sektorze technologicznym?

Rzeczywiście przemysł półprzewodników, przemysł IT, zużywa sporo energii elektrycznej i wody. Dlatego wszystkie działania ukierunkowane na możliwość dostarczenia większej ilości energii dla przyciągnięcia tej branży, są dobre. W szczególności energia odnawialna pochodząca z morskich farm wiatrowych jest bardzo tania, co jest dobrą wiadomością i ogromną jej zaletą. Nie jestem pewien, czy energia jądrowa będzie wystarczająco tania, ale decyzja w tej sprawie należy do Polaków i polskiego rządu.

A jak wy odnieśliście sukces w tym sektorze? Zbudowaliście Silicon Saxony, Krzemową Saksonię.

Moim zdaniem są cztery klucze do sukcesu. Po pierwsze, mamy odpowiednie kadry, mamy bardzo dobrze wyszkolonych ludzi. Dlatego potrzebne są uczelnie, szkoły, centra szkoleniowe. Po drugie, mamy odpowiedni ekosystem. Mamy bardzo szeroki ekosystem różnych gałęzi przemysłu, instytucji badawczo-rozwojowych, szkół, dostawców, firm usługowych i tak dalej. W tak zwanej Krzemowej Dolinie w Saksonii pracuje około 80 tys. osób, co oznacza, że jest to numer jeden tego rodzaju ekosystem w Europie i może nawet piąty na świecie. To zatem druga tajemnica sukcesu. Trzecia to transfer wiedzy. Mamy uniwersytety, mamy sporo instytucji badawczo-rozwojowych, ale tym, czego również potrzeba, jest bardzo bliska współpraca z firmami, która tworzy warunki do rozwoju i umożliwia transfer innowacji ze środowiska akademickiego do „realnego” świata. Czwartą kwestią, o której czasami chyba zapominamy, jest administracja, która potrafi sprawnie zarządzać wszystkimi kwestiami i działaniami związanymi z półprzewodnikami i mikroelektroniką. Branża półprzewodników jest bardzo skomplikowana. Wymaga bardzo złożonego planowania i odpowiednich pozwoleń. Jeśli zarząd wie, co ma robić, jest to duża zaleta.

Podsumowując, wszystkie te elementy są swego rodzaju sekretem drogi do sukcesu Krzemowej Doliny Saksonii, opartym na wieloletniej tradycji. Bazujemy na dorobku wcześniejszych pokoleń, powiedziałbym, że stoimy na ich ramionach. Trzeba też pamiętać, że nie da się osiągnąć sukcesu z dnia na dzień. Potrzeba na to czasu.

Polska zamierza umocnić swoją pozycję na europejskim rynku nowych technologii. Patrząc z perspektywy pana doświadczenia, na czym powinniśmy się skupić?

Uważam, że warto mieć strategię, jasny cel i krok po kroku do niego dążyć. Jak już mówiłem, to nie nastąpi od razu, potrzeba czasu, ale również jasnej i silnej woli, by realizować kolejne kroki jeden po drugim. Pomaga w tym także współpraca międzynarodowa i działanie w spójności z europejską polityką technologiczną. Nie można także zapominać o potrzebie zapewnienia niezbędnych środków na uniwersytety, centra szkolenia zawodowego, szkoły, a także na potrzebną infrastrukturę, na przykład energetyczną lub wodną.

Jaką rolę, pana zdaniem, może odegrać Polska i być może cały region na europejskim rynku półprzewodników czy też nowych technologii?

Z tego, co zauważyłem, Polska chce odgrywać ważniejszą niż dotąd rolę. Moim zdaniem to dobrze, ponieważ przemysł półprzewodników, sektor IT, wymaga polegania wzajemnie na sobie i budowania niezależności. Bierzmy przykład z Azji lub Stanów Zjednoczonych. Europa jako całość musi być bardziej niezależna. Aby ten cel osiągnąć, musimy współpracować. Żaden kraj nie osiągnie tej niezależności bez współdziałania z innymi. Dlatego takie kraje jak Polska, Niemcy czy inne, muszą ze sobą ściśle współpracować.

Materiał powstał podczas ISS Europe 2025 we współpracy z Agencją Rozwoju Pomorza, Invest in Pomerania