Reklama
Rozwiń
Reklama

Nowy nałóg wśród młodych. Psycholodzy biją na alarm po szokującym raporcie

Można się zwierzyć, poradzić, a nawet zlecić napisanie wiadomości kończącej związek. „AI jest zawsze dostępna. Nigdy się tobą nie nudzi. Nigdy cię nie ocenia” – twierdzą nastolatkowie. I zwracają się do niej, a nie do przyjaciół czy rodziców.

Publikacja: 24.07.2025 11:20

AI może zmienić sposób, w jaki kształtują się relacje międzyludzkie, oraz pogłębić kryzys samotności

AI może zmienić sposób, w jaki kształtują się relacje międzyludzkie, oraz pogłębić kryzys samotności i nasilić problemy ze zdrowiem psychicznym młodych

Foto: Adobe Stock

Przez ostatnie lata głównym tematem związanym z dziećmi i AI była obawa przed oszukiwaniem przez nie w szkole, np. na sprawdzianach. Tymczasem sztuczna inteligencja odgrywa znacznie większą rolę w ich życiu niż zakładali dorośli. AI stała się źródłem porad osobistych, wsparcia emocjonalnego, codziennego podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów.

„Wszyscy teraz używają AI do wszystkiego. To naprawdę przejmuje kontrolę” – powiedziała agencji Associated Press uczennica szkoły średniej w Kansas, która regularnie korzysta ze sztucznej inteligencji. „Myślę, że dzieci używają AI po to, by nie musieć myśleć” – dodała.

Ilu nastolatków korzysta z AI?

Według nowego badania przeprowadzonego przez Common Sense Media – organizację badającą rozsądne korzystanie z ekranów i mediów cyfrowych – ponad 70 proc. nastolatków używało cyfrowych towarzyszy AI, a połowa z nich robi to regularnie.

Badanie definiuje „towarzyszy AI” jako platformy stworzone do roli „cyfrowych przyjaciół”, jak Character.AI czy Replika, które można personalizować i które oferują wsparcie emocjonalne, rozmowy i towarzystwo przypominające ludzkie. Popularne narzędzia jak ChatGPT czy Claude – choć głównie odpowiadają na pytania – również bywają wykorzystywane w podobny sposób.

Eksperci obawiają się, że wraz z szybkim rozwojem technologii AI może zmienić sposób, w jaki kształtują się relacje międzyludzkie, oraz pogłębić kryzys samotności i nasilić problemy ze zdrowiem psychicznym młodych – podała agencja AP.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Chatboty zachęcały do zabicia rodziców i samobójstwa. Mroczna strona AI

„AI jest zawsze dostępna. Nigdy się tobą nie nudzi. Nigdy cię nie ocenia” – twierdzą nastolatkowie korzystający z modeli AI. Co więcej, rozmawiając z AI, „zawsze masz rację, jesteś ciekawy, masz emocjonalne uzasadnienie”. Niektórzy zdają sobie sprawę z zagrożeń i pułapek – na przykład wtedy, gdy jeden z nich zlecił chatbotowi napisanie wiadomości kończącej jego dwuletni związek.

W badaniu Common Sense Media 31 proc. nastolatków uznało rozmowy z AI za „tak samo satysfakcjonujące lub bardziej” niż rozmowy z prawdziwymi przyjaciółmi. Mimo że połowa nastolatków nie ufa radom AI, aż 33 procent porusza z nią poważne tematy, zamiast rozmawiać o nich z żywymi ludźmi.

Jak niebezpieczna może być sztuczna inteligencja?

To niepokojące – uważa Michael Robb, główny autor badania i szef zespołu badawczego Common Sense Media – i powinno stanowić sygnał ostrzegawczy dla rodziców, nauczycieli oraz regulatorów zajmujących się kwestią AI. Szybko rozwijająca się i w dużej mierze nieuregulowana branża AI staje się dla nastolatków tak powszechna jak smartfony czy media społecznościowe. „To otwiera oczy” – mówi Robb. „Nie spodziewaliśmy się, jak wielu nastolatków faktycznie korzysta z cyfrowych towarzyszy.”

Badanie przeprowadzono w kwietniu i maju na ponad tysiącu nastolatków z całych Stanów Zjednoczonych.

Okres dojrzewania to czas kluczowy dla rozwoju tożsamości, umiejętności społecznych i samodzielności – podkreśla Robb – a cyfrowi towarzysze powinni jedynie uzupełniać, a nie zastępować realne kontakty społeczne.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Nauczyciel czy chatbot? AI rewolucją w szkole

„Jeśli nastolatki rozwijają umiejętności społeczne w środowisku, gdzie są ciągle potwierdzane, nie są kwestionowane, nie uczą się odczytywać sygnałów społecznych ani zrozumieć cudzej perspektywy – nie będą odpowiednio przygotowane do prawdziwego świata” – alarmują autorzy raportu.

Organizacja non profit przeprowadziła ocenę ryzyka popularnych aplikacji AI – wykazała nieefektywne ograniczenia wiekowe, możliwość generowania treści seksualnych, niebezpiecznych porad oraz szkodliwych materiałów. Grupa zaleca, aby osoby niepełnoletnie nie korzystały z takich aplikacji.

Uzależnienie od AI

Naukowcy i nauczyciele obawiają się o konsekwencje poznawcze dla młodych osób polegających na AI – szczególnie w zakresie kreatywności, myślenia krytycznego i umiejętności społecznych. „Rodzice naprawdę nie mają pojęcia, że to się dzieje” – powiedziała agencji AP Eva Telzer, profesor psychologii i neuronauki na Uniwersytecie Karoliny Północnej w Chapel Hill. Telzer prowadzi obecnie kilka badań nad młodzieżą i AI – to nowy obszar z ograniczoną ilością danych.

Z jej badań wynika, że dzieci już od 8. roku życia korzystają z generatywnej AI, a nastolatki używają jej do poznawania własnej seksualności i nawiązywania relacji. W grupach fokusowych Telzer odkryła, że jedną z najczęściej używanych aplikacji przez nastolatków jest SpicyChat AI – darmowa aplikacja do odgrywania ról, przeznaczona dla dorosłych.

Wielu nastolatków przyznaje również, że używa chatbotów do pisania e maili lub wiadomości, by dobrać odpowiedni ton w delikatnych sytuacjach. „Jedną z obaw jest to, że młodzi przestają ufać sobie, by podejmować decyzje” – mówi Telzer. „Potrzebują opinii AI, zanim poczują, że pomysł jest wystarczająco dobry” – podkreśla naukowczyni.

Reklama
Reklama

Badacze ostrzegają, że korzystanie ze sztucznej inteligencji to nowe uzależnienie, któremu dorośli muszą się bacznie przyglądać i mu zapobiegać.

Technologie
Rusza nowy polski chatbot. To początek prawdziwej rewolucji
Technologie
AI niszczy samodzielne myślenie? Naukowcy biją na alarm
Technologie
Straż graniczna USA sięgnęła po nową broń. Nielegalni imigranci muszą szukać nowych dróg
Technologie
Sztuczna inteligencja w medycynie wykazuje uprzedzenia. Nowe badania z Harvardu
Technologie
Na ADHD kamizelka z AI. Zaskakujący projekt naukowców z Hongkongu
Materiał Promocyjny
W kierunku zrównoważonej przyszłości – konkretne działania
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama