Reklama

Pierwsza laserowa tarcza przeciw dronom. Izrael ogłosił gotowość operacyjną Iron Beam

System stworzony przez firmy Rafael i Elbit, zaprojektowany do niszczenia rakiet, pocisków moździerzowych i dronów, przeszedł ostatnie testy i ma zostać zintegrowany z izraelską obroną powietrzną jeszcze w tym roku. Podobną broń laserową testują m.in. USA i Wielka Brytania.

Publikacja: 19.09.2025 15:25

Iron Beam podczas testów. Koszt „strzału” to tylko kilka dolarów

Foto: Ministerstwo Obrony Izraela via Rafael ADS

Michał Duszczyk

Reklama

Z tego artykułu się dowiesz:

Jak działa system obrony Iron Beam?
Jakie zmiany w strategii obronnej przynosi użycie broni laserowej?
Jakie inne kraje prowadzą badania nad technologią laserową i jakie mają cele?

Izraelskie Ministerstwo Obrony poinformowało o zakończeniu etapu rozwoju i rygorystycznych testów rewolucyjnego systemu obrony laserowej Iron Beam – przedstawiciele resortu określili to wydarzenie mianem „historycznego kamienia milowego”, podkreślając, że jest to pierwszy na świecie w pełni operacyjny, wysokoenergetyczny system przechwytywania celów za pomocą lasera. Nowa technologia nie tylko zwiększy skuteczność obrony powietrznej, ale przede wszystkim radykalnie obniży jej koszty.

Dlaczego Iron Beam jest tańszy od rakiet

Projekt, zrealizowany we współpracy firm Rafael Advanced Defense Systems oraz Elbit Systems, zwieńczyły wielotygodniowe testy poligonowe na południu Izraela. System o mocy 100 kilowatów dowiódł swojej skuteczności, precyzyjnie niszcząc rakiety, pociski moździerzowe, a także bezzałogowe statki powietrzne w złożonych scenariuszach bojowych. Pierwsze baterie Iron Beam zostaną zintegrowane z izraelską obroną powietrzną do końca tego roku. Dołączą tym samym do sprawdzonych już systemów, takich jak Żelazna Kopuła (Iron Dome), Proca Dawida (David’s Sling) i Strzała (Arrow).

Minister obrony Israel Katz podkreślił, że nowe osiągnięcie plasuje Izrael w czołówce światowych potęg technologicznych. Kluczową przewagą Iron Beam jest jednak nie tylko precyzja, ale przede wszystkim ekonomia. Podczas gdy koszt pojedynczego pocisku przechwytującego systemu Iron Dome waha się między 40 a 50 tys. dol., koszt jednego „strzału” z działa laserowego szacowany jest na zaledwie od 2,5 do 10 dol. To fundamentalna zmiana, która eliminuje jedną z największych słabości dotychczasowej strategii obronnej – konieczność używania niezwykle drogich rakiet do neutralizacji znacznie tańszych zagrożeń. Eksperci zwracają uwagę, że nowa technologia niweluje asymetrię ekonomiczną w starciu z ugrupowaniami takimi jak Hamas czy Hezbollah.

Czytaj więcej

Jedna rakieta przechwytująca Iron Dome – jak podaje izraelski Instytutu Studiów nad Bezpieczeństwem

Technologie

Żelazna kopuła jest droga i nieszczelna. Ale Izrael ma już „promień śmierci”

Izraelski system obrony rakietowej, potężna tarcza chroniąca ten kraj przed wrogimi pociskami, ni...

Reklama

Jak działa Iron Beam? Pierwsze próby bojowe

Sercem Iron Beam jest zaawansowana technologia optyki adaptacyjnej, która rozwiązuje problem rozpraszania wiązki laserowej w atmosferze. System skupia energię z setek małych laserów, tworząc precyzyjny i niszczycielski impuls kierowany w cel odległy nawet o 10 km. Zniszczenie obiektu następuje w ciągu kilku sekund. W przeciwieństwie do tradycyjnych wyrzutni rakietowych, których zasoby amunicji są ograniczone, Iron Beam może prowadzić ogień bez przerwy, tak długo, jak ma zapewnione zasilanie elektryczne. Rozwiązuje to problem potencjalnego wyczerpania zapasów pocisków podczas zmasowanych i długotrwałych ataków.

Ogłoszenie gotowości operacyjnej poprzedziły pierwsze próby bojowe. Już w październiku 2023 r. uproszczone wersje systemu z powodzeniem zniszczyły 40 dronów Hezbollahu, co było pierwszym w historii bojowym użyciem broni laserowej tej klasy. Prace nad projektem gwałtownie przyspieszyły po ataku Hamasu w październiku 2023 r. Elbit Systems pracuje już nad kolejnymi wariantami, w tym mobilnym Iron Beam-M dla wojsk lądowych oraz systemami powietrznymi, które mogą w przyszłości całkowicie odmienić strategię obrony powietrznej.

Światowy wyścig laserowy

Choć Izrael jako pierwszy ogłosił pełną gotowość operacyjną lądowego systemu tej klasy, nie jest osamotniony w pracach nad bronią laserową. Globalny wyścig technologiczny w tej dziedzinie trwa od lat, a liderem pozostają Stany Zjednoczone – tam marynarka wojenna już wdrożyła na swoich niszczycielach systemy takie jak HELIOS, a wojska lądowe testują mobilne platformy DE M-SHORAD na pojazdach Stryker. Systemy te są już obecne w rejonach zapalnych, np. na Morzu Czerwonym.

Czytaj więcej

Dragonfire, brytyjskie działo laserowe budowane w ramach Laser Directed Energy Program.

Technologie

Chcą dostarczyć niezwykłą broń Ukrainie. Moneta trafiona z odległości kilometra

Brytyjski sekretarz obrony Grant Shapps stwierdził, że przechodzącą obecnie testy broń laserową D...

Zaawansowane programy prowadzą również Chiny, rozwijając broń zdolną do neutralizacji satelitów i rojów dronów. Mowa m.in. o projekcie Silent Hunter (Cichy Łowca), który był już prezentowany na międzynarodowych targach zbrojeniowych – jest to mobilny laser przeznaczony do niszczenia niewielkich bezzałogowców.

Aktywne są także Wielka Brytania, która testuje swój system DragonFire (ma wejść do służby w 2027 r.), czy Niemcy, rozwijające laserowe systemy obrony morskiej. Ale o wiodącą pozycję w tym wyścigu starają się Indie, które z powodzeniem testowały już systemy antydronowe (mobilne lasery o niższej mocy: 10-30 kW, zdolne do zwalczania bezzałogowców na dystansie kilku kilometrów). Kluczowym projektem jest jednak DURGA II (Directionally Unrestricted Ray-Gun Array) – potężny, mobilny system o mocy 100 kW, przeznaczony do obrony przeciwrakietowej i zwalczania bardziej zaawansowanych celów powietrznych. Projekt ten jest jednak wciąż w fazie rozwojowej.