Polska może być mocna w sztucznej inteligencji. Rzuciły się na nią start-upy

Już aż jedna trzecia młodych, innowacyjnych firm w naszym kraju rozwija biznes na podstawie sztucznej inteligencji. Do spółek z tej branży popłynęło ponad 120 mln euro – dowiedziała się „Rzeczpospolita”.

Publikacja: 07.12.2023 03:32

Polskie firmy coraz częściej korzystają ze sztucznej inteligencji. Naukowcy z Uniwersytetu SWPS post

Polskie firmy coraz częściej korzystają ze sztucznej inteligencji. Naukowcy z Uniwersytetu SWPS postanowili sprawdzić, czy będziemy wykonywać jej polecenia. Eksperyment wykazał, że może tak być

Foto: SWPS

Na globalnej mapie projektów AI próżno szukać przedsięwzięć z Polski – choć mamy masę talentów w tej branży, a w kluczowych firmach tego sektora na świecie, jak OpenAI czy Google, pracują nasi rodacy, dotąd nie wykorzystaliśmy tego potencjału. Czy rodzime start-upy mogą zmienić ten niekorzystny obraz? Dane pokazują, iż w sektorze sztucznej inteligencji nad Wisłą widać wzmożony ruch, ale czy stoją za nim faktyczne nowatorskie projekty i osiągnięcia w zakresie zaawansowanych algorytmów, czy chodzi wyłącznie o działania marketingowe i płynięcie na fali popularności botów – na razie na te pytania ciężko odpowiedzieć.

Fakty są jednak takie, że polskie start-upy rzuciły się na projekty związane z AI – z najnowszego rocznego raportu fundacji Startup Poland, który „Rzeczpospolita” publikuje jako pierwsza, wynika, że jedna trzecia młodych, innowacyjnych spółek rozwija biznes właśnie na podstawie systemów sztucznej inteligencji oraz tzw. technologii deeptech. Co więcej, boom wywołany popularnością ChatGPT sprawił, że i inwestorzy zaczęli głębiej sięgać do kieszeni. A to dla rynku innowacji, który w ostatnich kwartałach mocno dotknął kryzys finansowania venture capital, ważny impuls.

Perspektywiczne AI i duże pieniądze

Jak zauważa Tomasz Snażyk, prezes Startup Poland, generalnie 2023 r. mija pod znakiem gorszych nastrojów w środowisku start-upów, niż to miało miejsce rok temu. – Widzimy pewne ochłodzenie, przede wszystkim w wymiarze finansowania przez VC. Na napływ kapitału trzeba będzie poczekać – wyjaśnia. Jego zdaniem Polska musi jednak wyraźnie postawić na wsparcie młodych, innowacyjnych spółek. – Nie możemy być skazani wyłącznie na import myśli technologicznej. Istnieją państwa ze znacznie mniejszym potencjałem – czy to wynikającym z uwarunkowań geopolitycznych, demograficznych, czy historycznych, którym jednak udało się dokonać ogromnego postępu – podkreśla. I wskazuje, że przy okazji diagnozowania profilu polskich start-upów fundacja przyjrzała się kilku ciekawym, perspektywicznym segmentom tego rynku. – Jednym z nich jest AI – przyznaje Snażyk.

Czytaj więcej

Sztuczna inteligencja ma narodowość. Francja i Niemcy blokują AI Act

Wygląda na to, że takie projekty miały mniejsze kłopoty w pozyskiwaniu finansowania. Najnowsze dane pokazują, że o ile w 2021 r. tylko co trzecia inwestycja w start-upy koncentrowała się na AI i deeptechu, to w br. do spółek z tej branży popłynęło już przeszło 120 mln euro. A to prawie 70 proc. puli wszystkich inwestycji start-upowych w naszym kraju. Ten trend raczej nie dziwi, bo – jak pokazują badania Crunchbase – inwestycje w spółki tworzące m.in. boty na całym świecie rosną w ponad 70-proc. tempie.

Jak tłumaczy Michał Lechowski z Aper Ventures, w ostatnich latach (m.in. za sprawą pandemii) scenę start-upową zdominowały trzy sektory: medycyna, e-commerce i edukacja, które razem obejmują 43 proc. rodzimego rynku, ale teraz widać pewne zmiany. Według niego sektor e-commerce traci na znaczeniu, a pojawia się nowa fala innowacji, m.in. w robotyce.

– Start-upy coraz chętniej korzystają z możliwości, jakie daje sztuczna inteligencja. Dotychczasowy wzrost zainteresowania tą technologią został dodatkowo spotęgowany sukcesem OpenAI. Polska z bogatym zasobem ekspertów AI o międzynarodowej renomie nie pozostaje w tyle w tym wyścigu – przekonuje Lechowski. – Świadczy o tym sukces takich startupów jak ElevenLabs czy AI Clearing – mówi.

Obie spółki przyciągnęły inwestycje przekraczające 10 mln euro. – To podkreśla rosnący apetyt inwestorów na innowacyjne rozwiązania oparte na AI z Polski – dodaje.

W pogoni za gigantami sztucznej inteligencji

W Europie jest kilka firm, które mają ambicję, by budować alternatywę dla OpenAI. Wystarczy wspomnieć o brytyjskim Stability.ai, francuskich Mistralu i LightOn czy niemieckich Aleph Alpha oraz nyonic, które tworzą własne modele LLM (tzw. duże modele językowe). Nad Wisłą nie mamy jeszcze tak potężnych graczy, ale szanse na dołączenie do pierwszej ligi AI w Europie rosną. W zeszłym miesiącu np. otwarto w Warszawie oddział The European Laboratory for Learning and Intelligent Systems (ELLIS) – w sieci tej znajdują się już najważniejsze europejskie centra badań nad sztuczną inteligencją, m.in. w Cambridge, Oxfordzie czy Instytucie Maxa Plancka. Jednostka działać będzie w ramach IDEAS NCBR (ośrodek pracujący nad projektami badawczymi dotyczącymi AI), którego zespoły naukowców zdążyły już odnieść kilka międzynarodowych sukcesów. Ich prace badawcze zakwalifikowały się do najważniejszych konferencji naukowych dotyczących sztucznej inteligencji i kryptografii. Według Tomasza Trzcińskiego, który będzie kierował pracami nowego oddziału w IDEAS NCBR, pokazuje to, że w zaawansowaniu prac nad rozwojem AI nie odstajemy już od czołówki.

Czytaj więcej

ChatGPT coraz popularniejszy w Polsce. Kto korzysta z AI, a kto na tym zarabia?

– A dzięki ułatwionej integracji z zespołami naukowców z całego kontynentu możemy mieć jeszcze większe osiągnięcia – zaznacza Trzciński.

Poza ElevenLabs (wykorzystuje tzw. głębokie uczenie i AI do syntezy mowy) i AI Clearing (platforma do autonomicznego śledzenia postępu prac i kontroli jakości w branży budowlanej) na świecie znanych jest jeszcze kilka polskich start-upów specjalizujących się w sztucznej inteligencji. Na liście z pewnością są SentiOne (tworzy chatboty), MIM Solutions (wdraża rozwiązania medyczne oparte na zaawansowanych algorytmach) i MIM Fertility (opracowuje innowacyjne rozwiązania w dziedzinie leczenia niepłodności), który ostatnio pozyskał od inwestorów 2 mln dol., a także założona przez Jarosława Królewskiego spółka Synerise czy wyceniony niedawno na 2 mld zł Cosmose AI (analizuje zachowania konsumentów).

polscy innowatorzy narzekają na brak finansowego wsparcia

Największy problem w rozwoju polskich start-upów stanowią dziś koszty zatrudnienia pracownika – na taką odpowiedź wskazuje aż 54 proc. badanych przez Startup Poland. Kolejna kluczowa bariera (49 proc.) to kłopot z pozyskaniem finansowania. Aż 69 proc. ankietowanych oczekiwałoby wsparcia w obszarze szukania źródeł finansowania, a niemal połowa w zakresie współpracy z inwestorami. Co ciekawe, mimo złych wieści z rynku kapitałowego, coraz mniej chętnie finansującego start-upy, sytuacja w większości polskich firm technologicznych jest w tej chwili lepsza niż przed rokiem. Większość badanych zadeklarowała, że ich firma generuje przychody – takiej odpowiedzi udzieliło 65 proc. z nich. W 51 proc. przypadków są one wyższe niż w ub.r. Jeśli chodzi o finansowanie zewnętrzne start-upów, najczęściej wskazywane są krajowe fundusze VC, z których wsparcia skorzystało 25 proc. badanych. Z zagranicznego rynku VC kapitał popłynął do jedynie 8 proc. spółek. Niestety, innowatorzy nie mogą liczyć na duże pieniądze. 31 proc. firm, które zdobyły finansowanie, pozyskało 1–2 mln zł, 19 proc. kwoty w wysokości 2–5 mln zł. Start-upy mające za sobą rundy, dzięki którym zebrały ponad 10 mln zł, stanowią 14 proc. ogółu. ∑

Na globalnej mapie projektów AI próżno szukać przedsięwzięć z Polski – choć mamy masę talentów w tej branży, a w kluczowych firmach tego sektora na świecie, jak OpenAI czy Google, pracują nasi rodacy, dotąd nie wykorzystaliśmy tego potencjału. Czy rodzime start-upy mogą zmienić ten niekorzystny obraz? Dane pokazują, iż w sektorze sztucznej inteligencji nad Wisłą widać wzmożony ruch, ale czy stoją za nim faktyczne nowatorskie projekty i osiągnięcia w zakresie zaawansowanych algorytmów, czy chodzi wyłącznie o działania marketingowe i płynięcie na fali popularności botów – na razie na te pytania ciężko odpowiedzieć.

Pozostało 91% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Biznes Ludzie Startupy
Ten materiał zastąpi plastikowe torby? W Szkocji wpadli na zaskakujący pomysł
Biznes Ludzie Startupy
Polska sztuczna inteligencja walczy z depresją. Jak poprawić nastrój?
Biznes Ludzie Startupy
Jak zbadać zadowolenie pracowników?
Biznes Ludzie Startupy
Prąd popłynie z latawca. Polska firma rzuca wyzwanie wiatrakom i panelom solarnym
Materiał Promocyjny
Bolączki inwestorów – od kadr po zamówienia
Biznes Ludzie Startupy
Smartfony już rządzą. Co Polacy kupują przez aplikacje mobilne?