Polskie firmy są bliskie stworzenia przełomowych leków. Ale jest przeszkoda

Europa ma znacznie niższe wskaźniki komercjalizacji badań naukowych niż Stany Zjednoczone czy Azja. Nowe Centrum Biotechnologii i Bioprodukcji może pomóc zredukować ten dystans. Jeśli nie przegra w starciu z biurokracją.

Aktualizacja: 10.02.2025 21:03 Publikacja: 10.02.2025 19:32

Biotechnologia jest jednym z najszybciej rozwijających się innowacyjnych sektorów w UE. Może zrewolu

Biotechnologia jest jednym z najszybciej rozwijających się innowacyjnych sektorów w UE. Może zrewolucjonizować europejski rynek opieki zdrowotnej, rolnictwo oraz przemysł AdobeStock

Foto: Gorodenkoff Productions OU

Komisja Europejska uruchomiła nowe Centrum Biotechnologii i Bioprodukcji. Ma ono wspierać przedsiębiorstwa we wprowadzaniu innowacyjnych produktów na rynek UE i w zwiększaniu ich konkurencyjności. Ma też pomóc europejskim firmom w pozyskiwaniu finansowania. Rozwój Centrum będzie wspierany przez grupę zadaniową złożoną z doradców ds. małych i średnich przedsiębiorstw w ramach Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości.

Potrzebny dialog z przedsiębiorcami

Praktyka pokazuje, że przy tego typu projektach kluczowy jest dialog z przedsiębiorcami. – Tylko mądre połączenie perspektywy administracji z perspektywą biznesową może prowadzić do dobrych rozwiązań. Dlatego dziś ciężko ocenić, czy planowane Centrum Biotechnologii i Bioprodukcji będzie realizowało swoje cele. Już wielokrotnie byliśmy świadkami sytuacji, kiedy założenia były słuszne, a niestety ich implementacja powodowała całkowitą utratę potencjału – komentuje Marta Winiarska, prezes Polskiego Związku Innowacyjnych Firm Biotechnologii Medycznej. Dodaje, że biotechnologia potrzebuje skoordynowanych działań na poziomie unijnym, jak i lokalnym, krajowym. Konieczne jest tworzenie adekwatnych programów grantowych oraz rozwijanie dodatkowych źródeł finansowania, takich jak VC, private equity czy przeznaczonych do tego produktów Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Czytaj więcej

To miał być cud medycyny. Badanie wykazało, że bardzo popularny lek może szkodzić

Kolejna kluczowa kwestia to akceptacja ryzyka, naukowego i biznesowego, wynikającego z realizacji wysoce innowacyjnych projektów B+R.

– Dziś, niestety, mamy w Polsce sytuację, gdzie nie mamy przeznaczonych do tego celu funduszy inwestujących w sektory deep-tech, w tym w biotechnologię, a system grantowy promuje projekty pewne i o krótkim horyzoncie czasowym, totalnie dyskryminując te ryzykowne i długotrwałe, ale potencjalnie przełomowe, związane np. z odkrywaniem leków. To nie wspiera budowy konkurencyjności – ocenia szefowa BioInMedu.

Niewydolność polskiego systemu spowodowała szereg patologii. Ma negatywny wpływ nie tylko na potencjał i konkurencyjność polskich firm, ale również na bezpieczeństwo lekowe. To dotyczy całej Europy. Aktualnie aż 80 proc. substancji czynnych (tzw. API, active pharmaceutical ingredients) wykorzystywanych w Europie i 40 proc. leków gotowych pochodzi z Chin lub Indii.

Czas na zmianę regulacji

Kraje UE mają znacznie niższe wskaźniki komercjalizacji wyników badań naukowych niż Stany Zjednoczone, głównie z powodu rozproszonego ekosystemu wsparcia i słabszych powiązań na linii biznes – otoczenie biznesowe – nauka. Patrząc w tym kontekście, nowe Centrum Biotechnologii i Bioprodukcji może pomóc zredukować ten dystans, oferując przedsiębiorstwom i naukowcom przejrzyste informacje o finansowaniu, infrastrukturze badawczej oraz regulacjach prawnych.

Czytaj więcej

Tworzył gry, teraz dba o zdrowie. Polak stworzył nowy sposób zdalnego badania

– Model venture building stanowi tu idealne uzupełnienie, dostarczając akademickim zespołom badawczym kompleksowe wsparcie m.in. w zakresie strategii rozwoju, rekrutacji partnerów biznesowych czy pozyskiwania kapitału – mówi Zbigniew Leś, dyrektor ds. partnerstw R&D i transferu technologii w The Heart. Dodaje, że kluczowymi czynnikami sukcesu pozostaje jednak szerszy dostęp do funduszy na badania i skuteczne promowanie przedsiębiorczości akademickiej, wspierane realną ochroną patentową, uwzględniającą oczekiwania biznesu.

– Takie holistyczne podejście sprzyja powstawaniu większej liczby spin-offów, a tym samym daje szansę na przełożenie innowacji naukowych na rynkowe produkty i usługi – podsumowuje Leś.

A firm biotechnologicznych mających potencjał do odkrycia przełomowych leków w Polsce nie brakuje. Ryvu pracuje nad lekiem na białaczkę, Captor Therapeutics bierze na celownik raka wątroby, a Poltreg choroby autoimmunologiczne, takie jak stwardnienie rozsiane. To tylko mały wycinek przełomowych projektów realizowanych aktualnie przez polskie przedsiębiorstwa.

Branża biotechnologiczna w UE napotyka na szereg wyzwań, które ograniczają jej konkurencyjność wobec firm z Azji i USA. Należą do nich m.in. rygorystyczne, skomplikowane i niejednolite regulacje.

– Znakomitym przykładem jest negocjowana umowa Mercosur – UE, która otworzy drogę do importu białka zwierzęcego o niskiej jakości, produkowanego w sposób daleki od zrównoważonego. „Żywność” taka będzie stanowiła realne zagrożenie i konkurencję dla rozwoju nowoczesnych metod produkcji żywności i składników paszowych, jak np. produkcja zrównoważonego białka owadziego – twierdzi Konrad Włodarczyk, współzałożyciel firmy Proteine Resources.

Komisja Europejska uruchomiła nowe Centrum Biotechnologii i Bioprodukcji. Ma ono wspierać przedsiębiorstwa we wprowadzaniu innowacyjnych produktów na rynek UE i w zwiększaniu ich konkurencyjności. Ma też pomóc europejskim firmom w pozyskiwaniu finansowania. Rozwój Centrum będzie wspierany przez grupę zadaniową złożoną z doradców ds. małych i średnich przedsiębiorstw w ramach Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości.

Potrzebny dialog z przedsiębiorcami

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes Ludzie Startupy
Koniec krwawych diamentów i kradzieży? Polska firma namiesza w świecie jubilerów
Biznes Ludzie Startupy
Rozwód, strzelanina i najwyższy wieżowiec. Kim jest najbogatsza kobieta Rosji?
Materiał Promocyjny
Targi ENEX 2025: Innowacyjny ekosystem Huawei FusionSolar na rzecz transformacji energetycznej
Biznes Ludzie Startupy
Polska AI wzbudziła kontrowersje i podbiła Amerykę. Firma z astronomiczną wartością
Biznes Ludzie Startupy
Firma z Polski odchudzi Włochów i Hiszpanów. Ta technologia zyskała uznanie w Europie